Kỹ năng mềm - Những điều chúng ta thường bỏ qua


Chào các bạn, mình là Trọng, có 3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển và tư vấn phần mềm.
    Trong bài viết này mình muốn chia sẻ đến mọi người một cách tóm tắt những kinh nghiệm mà bản thân trong quá trình làm việc đã tự trải qua, những phương pháp tự mình áp dụng và kiểm chứng. Hi vọng những kinh nghiệm này sẽ hỗ trợ cho quý anh chị và các bạn trong công việc và cuộc sống.
    Bài viết này phù hợp cho các bạn sinh viên sắp hoặc mới ra trường, các anh chị đã đi làm nhưng gặp những khó khăn về những chuyện không liên quan đến kiến thức chuyên môn hoặc bất kỳ ai đang quan tâm đến cái thiện bản thân một cách đa chiều.
Nếu cần trao đổi hoặc phản biện, hãy liên hệ với mình tại Linkedin: https://www.linkedin.com/in/hbt/

                                                                            Kỹ năng mềm - một chất liệu không thể thiếu

1. Khái niệm và tầm quan trọng:
    Hiện nay định nghĩa kỹ năng mềm đã có rất nhiều và đầy đủ trên các trang thông tin. Mình cũng không nhắc lại các khái niệm đó. Theo cách mình hiểu, kỹ năng mềm là những kỹ năng song hành cũng các kỹ năng chuyên môn để giúp con người hoàn thành công việc, thích nghi với môi trường sống và làm việc. Vì vậy, nếu thiếu kỹ năng mềm, bạn sẽ không thể tồn tại và phát triển. Hiện nay, tất cả mọi người đều có kỹ năng mềm, không nhiều thì ít, nên chúng ta mới có thể có thể tồn tại.
    Hiện nay, nhiều người thường bỏ qua việc phát triển kỹ năng mềm (đặc biệt là những người làm kỹ thuật), điều này không sai, vì nó phù thuộc vào mục tiêu và phong cách sống của mỗi người. Nhưng theo quan điểm của mình, nếu bạn có quá ít hoặc không có ý định trau dồi kỹ năng mềm, bạn chỉ có thể tồn tại mà vô cùng khó phát triển.
    Việc phân tích và chứng minh về khái niệm cũng như lợi ích của các loại kỹ năng sẽ cần nhiều thời gian nên trong bài viết này,
mình sẽ tạm thời chỉ giới thiệu đến các bạn một số kỹ năng mềm quan trọng và hữu ích cho mọi người trong công việc.

2. Các kỹ năng quan trọng:
  • Giao tiếp: Giao tiếp là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà dân kỹ thuật cần phải sở hữu. Khả năng nghe (tiếp thu thông tin), nói (chia sẻ thông tin), hỏi (xác nhận thông tin), biểu cảm và hành động (ánh mắt, nét mặt, cử chỉ tay chân,...) là những yếu tố quan trọng mà bạn cần chú ý khi tương tác với đồng nghiệp, khách hàng và các thành viên khác trong nhóm làm việc.
  • Ghi chép: Việc ghi chép đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm việc của dân kỹ thuật. Từ việc viết, đánh máy cho đến sử dụng phần mềm ghi chú, khả năng ghi chép giúp bạn ghi lại thông tin quan trọng,  quan sát và ghi nhớ các chi tiết quan trọng trong quá trình làm việc. Bạn có thể có một trí nhớ tốt, nhưng việc ghi chú sẽ giúp bạn lưu trữ thông tin lâu dài và có tổ chức hơn. Bản thân mình đã sử dụng khoảng 5 quyển sổ để ghi chép mọi thứ mình học được trong 1 năm đầu làm việc. Và đến nay, thỉnh thoảng mình vẫn có thể dùng chúng để tham khảo. Điều đó thực sự có giá trị to lớn cho chặn đường của mình sau này.
  • Tự nhìn lại các bài học hàng ngày, hàng tuần: Để phát triển kỹ năng làm việc, việc tự nhìn lại và rút ra bài học từ những công việc đã làm là rất quan trọng. Hãy dành thời gian cuối ngày hoặc cuối tuần để đánh giá lại các nhiệm vụ đã hoàn thành, những kiến thức mới mình học được và cả những lỗi sai mà mình đã hoặc có thể sẽ mắc phải, từ đó lên kế hoạch phát triển điểm mạnh và khắc phục những điểm cần cải thiện của mình.
  • Cải thiện bản thân: Không ngừng cải thiện bản thân là một nguyên tắc quan trọng trong công việc của dân kỹ thuật, đặc biệt là ở ngành công nghệ thông tin. Hãy tự sửa, thử/sai/làm lại và luôn tìm kiếm ý kiến từ những người có kinh nghiệm và đáng tin cậy. Sự chủ động và sẵn lòng học hỏi sẽ giúp bạn nâng cao kỹ năng và hiệu suất làm việc.
  • Tỉnh táo, phân biệt rõ đúng sai:: Trong quá trình làm việc, việc tỉnh táo và phân biệt rõ đúng sai là rất quan trọng. Hãy luôn xác định rõ bạn đang làm việc gì, báo cáo cho ai, quy trình làm việc như thế nào. Mọi công việc bạn làm luôn luôn phải được giao chính thức theo đúng quy trình. Quy trình ở đây có thể là cố định hoặc linh hoạt, nếu cố định thì rất đơn giản, hãy thực hiện đầy đủ các bước. Nhưng hiện nay quy trình làm việc ở nhiều công ty đang được tổ chức theo hướng linh hoạt, các nhóm, phòng ban có thể làm việc chéo với nhau, bạn có thể làm việc với rất nhiều người ở nhiều cấp bậc khác nhau. Vì thế, bạn phải xác định rõ phạm vi công việc của mình, những người được phép hoặc không được phép giao việc cho mình. Đừng để bản thân bị chi phối hoặc bị lợi dụng. Hãy luôn kiểm tra và đánh giá thông tin một cách đúng đắn để đảm bảo công việc được thực hiện đúng cách.
  • Tập thấu hiểu cho người khác: Việc thấu hiểu và tương tác hiệu quả với người khác, bao gồm đồng nghiệp và cấp trên, là một kỹ năng quan trọng khác. Khả năng lắng nghe, tìm hiểu và thể hiện sự tôn trọng đối với quan điểm và ý kiến của người khác sẽ giúp bạn xây dựng mối quan hệ tốt để mội người cùng nhau hoàn thành tốt công việc.      
Soft skills checklist
                                                                                              
Đôi lời gửi đến bạn đọc

Các chia sẻ trên đây của mình mang tính tổng quát, việc phân tích chuyên sâu từng kỹ năng thì phải trông cậy vào các bạn đọc, vì trải nghiệm riêng của mỗi người sẽ khác nhau, nên mình mong là các thông tin trên sẽ phần nào giúp bạn giảm thiểu được các khó khăn trong công việc vào cuộc sống. Nếu cần chia sẻ nhiều hơn hoặc phản biện, hãy liên hệ với mình để chúng ta cùng nhau phát triển.

Các anh chị em kỹ thuật thân mến, đừng bỏ qua kỹ năng mềm, vì đây là thứ giúp bạn có một cuộc sống và công việc dễ dàng và tươi đẹp hơn, là một chất liệu đầy màu sắc góp phần xây dựng cuộc sống tươi đẹp của chúng ta.