lộ trình học ui ux - itviec

Thiết kế UI/UX trở thành một yếu tố quan trọng trong các sản phẩm kỹ thuật số hiện nay, và cơ hội nghề nghiệp càng rộng mở. Từ đó, nhu cầu học UI UX trở nên mạnh mẽ hơn, thu hút nhiều sự quan tâm. Hãy cùng ITviec tìm hiểu lộ trình học UI UX trong năm 2024 để sớm phát triển sự nghiệp UI UX Designer.

Trong bài viết này, bạn sẽ trả lời được các câu hỏi về:

  • Giới thiệu về UI UX và vì sao nên học UI UX
  • Khóa học UI UX cơ bản bao gồm những gì?
  • Công cụ phần mềm cần thiết để học thiết kế UI UX
  • Lộ trình học UI UX cho người mới bắt đầu
  • Các nguồn tài liệu tự học UI UX
  • Giải đáp các thắc mắc khi học UI UX

UI UX là gì?

Giao diện người dùng (UI) đề cập đến các thành phần trực quan của sản phẩm hoặc hệ thống mà người dùng tương tác, bao gồm các nút, menu, biểu tượng và các thành phần đồ họa khác. UI tập trung vào việc tạo ra các giao diện trực quan và thẩm mỹ mà người dùng có thể dễ dàng điều hướng.

Mặt khác, trải nghiệm người dùng (UX) bao gồm trải nghiệm tổng thể mà người dùng có được khi tương tác với sản phẩm hoặc hệ thống. Điều này bao gồm các yếu tố như khả năng sử dụng, khả năng truy cập, tính liền mạch khi tương tác và cảm nhận của người dùng. Thiết kế UX nhằm mục đích tạo ra những trải nghiệm ý nghĩa và thú vị cho người dùng trong suốt hành trình sử dụng sản phẩm.

Về bản chất, UI tập trung vào cách trình bày và bố cục giao diện, trong khi UX quan tâm đến trải nghiệm tổng thể và sự hài lòng của người dùng.

Tầm quan trọng của UI UX

Trong bối cảnh cạnh tranh của phát triển công nghệ và phần mềm, thiết kế UI/UX đóng vai trò quan trọng trong doanh nghiệp vì nhiều lý do:

  • Nâng cao sự hài lòng của người dùng: UI/UX được thiết kế tốt có thể cung cấp giao diện trực quan, tương tác liền mạch và trải nghiệm thú vị. Người dùng hài lòng có xu hướng gắn bó lâu dài với sản phẩm và thậm chí sẵn sàng giới thiệu sản phẩm đó cho những người khác.
  • Tăng mức độ tương tác của người dùng: Giao diện trực quan và hấp dẫn thu hút sự chú ý của người dùng và khuyến khích họ tương tác sâu với sản phẩm. Điều này dẫn đến tỷ lệ sử dụng cao hơn và tăng tỷ lệ giữ chân. 
  • Tỷ lệ chuyển đổi cao hơn: Tỷ lệ chuyển đổi có thể là chuyển đổi khách truy cập trang web thành khách hàng hay khuyến khích người dùng hoàn thành các thao tác mong muốn trong ứng dụng, sẽ cao hơn khi lời kêu gọi hành động (Call to Action – CTA) rõ ràng và luồng người dùng được sắp xếp hợp lý. 
  • Sự gắn bó lâu dài với thương hiệu và danh tiếng của doanh nghiệp: Trải nghiệm tích cực của người dùng góp phần vào nhận thức chung về thương hiệu, đồng thời xây dựng “lòng trung thành” của người dùng. Ngược lại, thiết kế UI/UX kém có thể gây tổn hại đến danh tiếng của thương hiệu và khiến người dùng tìm đến đối thủ.
  • Tiết kiệm chi phí: Đầu tư sớm vào thiết kế UI/UX có thể tiết kiệm chi phí bằng cách giảm nhu cầu thiết kế không cần thiết. Giải quyết các vấn đề về khả năng sử dụng và kết hợp sớm phản hồi của người dùng có thể ngăn chặn việc cập nhật vốn tốn kém.

 UI UX mang đến nhiều lợi ích quan trọng đối với doanh nghiệp, nên thiết kế UI UX trở thành bộ kỹ năng quan trọng không chỉ với UI UX Designer mà còn hữu ích cho nhiều vị trí (Developer, Tester, Marketing, Sales,…)

Đọc thêm: Thiết kế UI UX là gì? Hướng dẫn từ A – Z cho người mới bắt đầu

Khóa học UI UX cơ bản bao gồm những nội dung gì?

Khóa học UI/UX cơ bản đều hướng đến việc cung cấp một nền tảng vững chắc trong thiết kế sản phẩm số, dù mục tiêu học tập có thể thay đổi tùy theo từng cá nhân. Một giáo trình UI UX toàn diện phải đảm bảo các nội dung dưới đây:

  • Công cụ thiết kế: Người học sẽ được trang bị các kiến thức và kỹ năng sử dụng thành thạo các công cụ thiết kế như Adobe XD, Figma, Sketch,… để tối ưu thời gian tạo ra một sản phẩm chất lượng.
  • Tư duy thiết kế: Người học sẽ tập trung vào phát triển năng lực tư duy thiết kế, giải quyết các bài toán, yêu cầu bằng cách áp dụng các phương pháp đã được chứng minh hiệu quả.
  • Nghiên cứu UX: Các phương pháp nghiên cứu người dùng là tiền đề để xác định mục tiêu rõ ràng, và đưa ra giải pháp thiết kế hợp lý.
  • Wireframes, sơ đồ quy trình và Prototypes: Cung cấp kiến thức, kỹ năng tạo các wireframes, thiết kế sơ đồ mô tả luồng dữ liệu, quy trình người dùng tương tác với sản phẩm, đánh giá tính khả thi của thiết kế.
  • Định hướng nghề nghiệp: Hướng dẫn chi tiết tạo portfolio, chuẩn bị CV, cách trả lời phỏng vấn, giúp người học sẵn sàng cho sự nghiệp UI/UX Designer.

Lộ trình học UI UX cho người mới bắt đầu

Giai đoạn 1: Làm quen với nguyên tắc thiết kế UI UX

Để bắt đầu với thiết kế UI/UX, điều cơ bản là hiểu rõ và áp dụng vững chắc các nguyên tắc thiết kế. Các nguyên tắc này, là yếu tố tiên quyết để bạn dễ dàng theo suốt khóa học, cũng như giúp bạn truyền đạt ý tưởng một cách hiệu quả, giải quyết vấn đề về giao diện người dùng, và trải nghiệm người dùng.

Các nguyên tắc thiết kế UX bao gồm:

  • Hệ thống thứ bậc (Hierarchy): Hệ thống thứ bậc liên quan đến cách bạn kiến trúc thông tin, cách tổ chức nội dung để giúp người dùng điều hướng dễ dàng.
  • Tính nhất quán (Consistency): Người dùng mong đợi sản phẩm của bạn sẽ nhất quán với các sản phẩm tương tự mà họ đã sử dụng trước đây. Sản phẩm của bạn càng quen thuộc thì người dùng sẽ càng dễ dàng tìm hiểu và trải nghiệm sẽ tốt hơn.
  • Xác nhận (Confirmation): Khi người dùng vô tình xóa một mặt hàng hoặc thực hiện một khoản thanh toán ngoài ý muốn, trải nghiệm của họ sẽ xấu đi. Chính vì thế, nguyên tắc yêu cầu xác nhận cho bất kỳ hành động quan trọng hoặc không thể thay đổi nào sẽ giúp nâng cao trải nghiệm người dùng.
  • Khả năng kiểm soát của người dùng (User control): Người dùng sẽ có trải nghiệm tốt hơn nếu bạn trao cho họ quyền kiểm soát vai trò và hoạt động của họ. Một phần thiết yếu của nguyên tắc này là giúp người dùng dễ dàng lùi lại hoặc khôi phục nếu gặp lỗi.
  • Khả năng tiếp cận (Accessibility): Trong thiết kế sản phẩm kỹ thuật số, khả năng tiếp cận thường có nghĩa là người khuyết tật cũng có thể dễ dàng sử dụng. Nguyên tắc này tập trung vào việc loại bỏ những trở ngại khi sử dụng sản phẩm, cho dù trở ngại đó là tạm thời hay lâu dài.

Các nguyên tắc thiết kế UI bao gồm: 

  • Lý thuyết màu sắc: Sử dụng màu sắc hiệu quả để đảm bảo tính hài hòa và cân bằng về mặt thị giác, tác động đến cảm xúc và hành động của người dùng.
  • Kiểu chữ: Chọn và sắp xếp các kiểu chữ để cải thiện khả năng đọc và thể hiện phong cách, triết lý của thương hiệu, sản phẩm.
  • Bố cục: Sắp xếp logic các thành phần trên trang, tối ưu truy cập thông tin và tương tác. Áp dụng nguyên tắc F-pattern, Z-pattern, cho phép truyền tải thông tin quan trọng nhanh chóng, kết hợp khoảng trống giúp nổi bật nội dung.

Đọc thêm: UI vs UX: Sự khác biệt giữa thiết kế UI và thiết kế UX là gì?

Giai đoạn 2: Tiếp cận với phương pháp và quy trình thiết kế UI UX

Quy trình thiết kế UX có thể được chia thành 4 giai đoạn chính: Nghiên cứu – Thiết kế – Thử nghiệm – Sản xuất và Cải tiến.

Phương pháp nghiên cứu người dùng giúp các UI UX Designer tương lai hiểu nhu cầu và hành vi của người dùng, từ đó tạo ra trải nghiệm trực quan, dễ tiếp cận và thỏa mãn hơn. Các kỹ thuật nghiên cứu UX giúp xác định điểm yếu, hiểu động cơ của người dùng và xác thực các khái niệm thiết kế.

Từ đó, bạn dễ dàng phát triển các sản phẩm kỹ thuật số tuyệt vời và được sự quan tâm của các đối tượng mục tiêu.

Trong đó, một số phương pháp và kỹ thuật chính mà các UI/UX Designer thường sử dụng:

  • Nghiên cứu người dùng: Hiểu rõ hơn về nhu cầu và hành vi của người dùng bằng các phương pháp phỏng vấn, khảo sát kiểm tra phân tích số liệu phản hồi.
  • Chân dung người dùng: Hồ sơ thông tin về đối tượng mục tiêu để hình thành nền tảng thiết kế.
  • Wireframing & Prototyping: Tạo ra bản phác thảo bố cục, cấu trúc trang hoặc ứng dụng; mô hình tương tác để kiểm tra ý tưởng thiết kế.
  • Kiến trúc thông tin: Đảm bảo nội dung được sắp xếp logic, dễ hiểu, tối ưu về khả năng truyền tải và tương tác trải nghiệm người dùng.
  • Kiểm tra người dùng và khả năng sử dụng: Đảm bảo sự phù hợp với đa dạng người dùng. Đánh giá độ hiệu quả của thiết kế qua thử nghiệm trực tiếp với người dùng.
  • Phương pháp nghiên cứu người dùng mới: A/B testing (so sánh độ hiệu quả 2 thiết kế); Heatmaps (theo dõi hành vi người dùng trên site/ ứng dụng qua cách thức, khu vực click chuột); Eye tracking (cách thức nhìn và tương tác với giao diện nhằm xác định khu vực cần cải thiện).
  • Lặp lại và cập nhật thiết kế: Thiết kế là quá trình lặp lại, luôn lắng nghe ý kiến người dùng, điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu của họ.

Giai đoạn 3: Chọn khóa học UI UX cơ bản và nâng cao

Các khóa học chất lượng sẽ cung cấp kiến thức sâu rộng về nhu cầu và hành vi người dùng, kỹ năng tạo giao diện trực quan, và cách nâng cao trải nghiệm người dùng. Học viên cũng có cơ hội xây dựng portfolio, mạng lưới chuyên môn, bắt kịp xu hướng và mở rộng cơ hội nghề nghiệp.

Để chọn đúng khóa học, xem xét 4 tiêu chí sau:

  • Nghiên cứu thị trường giáo dục UI/UX: Tham khảo, đánh giá, so sánh, các chương trình giảng dạy, phương pháp, thời lượng & hình thức giảng dạy, nội dung bài giảng và học phí. Công cụ/ nền tảng thiết kế sẽ được giảng dạy; Có cập nhật xu hướng thiết kế hiện đại?
  • Đánh giá khách hàng về khoá học: Khoá học có triển khai các dự án thực tế; học viên đánh giá khoá học ra sao, các phản hồi từ giáo viên.
  • Trao đổi cố vấn nghề nghiệp: Cố vấn của giáo viên sau khóa học; cơ hội nghề nghiệp: thực tập, kết nối với nhà tuyển dụng sau kết thúc khoá; Cộng đồng học viên.
  • Tìm hiểu câu chuyện thành công của học viên: Các chia sẻ từ học viên sau khi kết thúc khoá học.

Giai đoạn 4: Luyện tập thực hành với công cụ thiết kế UI UX

Đây là giai đoạn không chỉ giúp bạn phát triển kỹ năng thiết kế qua việc tạo ra các prototypes chính xác để sử dụng làm portfolio mà còn là cơ hội để bạn làm quen với quy trình làm việc chuẩn của ngành và áp dụng tư duy thiết kế vào thực tiễn. Để làm được điều này, việc lựa chọn công cụ thiết kế phù hợp, phổ biến và cung cấp đầy đủ tính năng là rất quan trọng.

Khi bắt đầu thực hành, quan trọng là lựa chọn công cụ đáp ứng tốt nhất với yêu cầu của dự án bạn đang thực hiện. Đồng thời, việc trải nghiệm và làm quen với đa dạng công cụ thiết kế cũng được khuyến khích, bởi điều này không chỉ mở rộng kỹ năng của bạn mà còn tăng cường khả năng sáng tạo và phát triển từ các mẫu thiết kế đã tồn tại.

Một số công cụ thiết kế UI UX phổ biến bao gồm: 

  • Sketch: Chỉ dành cho người dùng Mac, Sketch nổi bật với giao diện dựa trên vector, phù hợp cho việc thiết kế và tạo mẫu với độ chính xác cao. Sketch cũng hỗ trợ một loạt plugin mở rộng, tăng cường tính năng và hiệu quả làm việc.
  • Figma: Một công cụ dựa trên web có khả năng cộng tác theo thời gian thực và linh hoạt cho cả cá nhân và nhóm đa chức năng.Với khả năng tạo mẫu, wireframing và animation, Figma trở thành lựa chọn linh hoạt cho mọi dự án thiết kế.
  • Adobe XD: Được tích hợp liền mạch với các sản phẩm khác của Adobe, Adobe XD hỗ trợ thiết kế wireframe, prototype và animation, tối ưu hóa quá trình sáng tạo và tương tác sản phẩm.

Đọc thêm: Cẩm nang sử dụng Figma hiệu quả dành cho UI/UX Designer

Nguồn tài liệu tự học UI UX tham khảo

Nếu bạn đang có nhu cầu tự học UI UX, hãy tham khảo một số nguồn tài liệu chất lượng, được nhiều người quan tâm và theo học như:

Các câu hỏi thường gặp khi học UI UX

Có nên tự học UI UX không?

Nếu bạn có kỹ năng thiết kế cơ bản, có nền tảng về thiết kế hoặc kinh nghiệm trong lĩnh vực liên quan. Bên cạnh đó, bạn có khả năng tự quản lý thời gian do việc tự học đòi học tự giác cao, mục tiêu rõ ràng mới mang đến chất lượng.

Tuy nhiên, nếu bạn là người mới hoàn toàn với lĩnh vực thiết kế UI UX, bạn nên theo học một khóa học UI UX để làm quen với các thuật ngữ, quy trình thiết kế và công cụ cơ bản trước khi tự học.

Sự khác biệt giữa tham gia một khóa học UI UX cấp bằng, một khóa học riêng và một hội thảo ngắn hạn là gì?

Chương trình cấp bằng Khóa học riêng Hội thảo ngắn hạn
Thời lượng học Các khoá học cấp bằng thiết kế mang đến những kiến thức nền tảng, cơ bản và chuyên sâu, kiến thức được hệ thống rõ ràng. Thời gian học có thể từ 1 đến 4 năm, bằng cấp có giá trị trong mắt nhà tuyển dụng. Các khóa học có thời lượng ngắn hơn, khoảng 4 – 12 tuần, hoặc các khóa học dài hơn khoảng 4 tháng, cắt giảm những lý thuyết về UI UX. Thời lượng ngắn, cô đọng các điểm chính của UX UI và thực hành thiết kế. Thời lượng chỉ khoảng một vài ngày thay vì vài tháng, phù hợp với những bạn đang cần tìm hiểu thêm hoặc đang cân nhắc liệu chuyên môn này có phù hợp với mình không.
Nội dung Lý thuyết nhiều hơn là thực hành trong xu hướng thời đại ngày nay. Đây là phong cách giảng dạy của giáo trình khóa học cấp bằng tiêu chuẩn, đặc trưng này thường không thay đổi trong nhiều năm bất chấp những thay đổi liên tục trong bối cảnh công việc thiết kế UX/UI. Tập trung vào thực hành, đặc biệt qua dự án thực tế, giúp sinh viên hiểu rõ về công việc thực tế của một nhà thiết kế UX. Thời lượng linh hoạt, thích hợp cho người đã đi làm và muốn chuyển đổi nghề nghiệp. Thường cập nhật với xu hướng và công nghệ mới. Tham gia một khóa học hoặc hội thảo ngắn hạn có mức độ cam kết thấp hơn, giúp bạn tìm hiểu sâu hơn các nguyên tắc cơ bản để cung cấp kiến ​​thức đủ chuyên nghiệp để bắt đầu hành trình thực hành thiết kế UX.
Nhược điểm Giáo trình có thể lỗi thời, chậm cập nhật so với thực tiễn ngành, vì công nghệ và xu hướng thiết kế thay đổi nhanh chóng. Lý thuyết có thể chiếm ưu thế hơn là thực hành. Các khóa học được thiết kế với sự linh hoạt cao, cho phép học viên tham gia theo hình thức bán thời gian. Điều này rất thích hợp với những người đã có việc làm ổn định và muốn chuyển hướng nghề nghiệp hoặc muốn nâng cao kỹ năng trong khi vẫn duy trì công việc hiện tại để đảm bảo thu nhập. Tuy nhiên chất lượng khóa học có thể biến động và tuỳ thuộc vào cơ sở giảng dạy. Chỉ một hội thảo ngắn hạn chắc chắn không đủ để xây dựng portfolio cạnh tranh nhằm đảm bảo vai trò UX UI trong thời đại ngày nay. Trong khi đó, các nhà quản lý tuyển dụng chủ yếu xem xét sự phù hợp, năng lực và portfolio… điều mà bạn khó có thể nhận được chỉ với hội thảo ngắn hạn.

Chọn khóa học UI UX chất lượng như thế nào?

  • Phân tích nhu cầu đào tạo: Nhu cầu này có thể dựa vào mô tả công việc hiện tại hoặc mô tả công việc của một trong những vị trí mà bạn muốn đảm nhận. Thế mạnh của bạn là gì? Điểm yếu của bạn là gì? Bạn quyết tâm cải thiện điều gì? Nhà tuyển dụng mới sẽ muốn gì ở bạn?
  • Kiểm tra các khóa học dựa trên kết quả của việc phân tích nhu cầu đào tạo: Tạo danh sách các khóa học đáp ứng một số hoặc tất cả mục tiêu của bạn.
  • Sắp xếp danh sách: Sắp xếp các khóa học theo trật tự đáp ứng từ nhiều đến ít nhu cầu mà bạn đã đưa ra. Sau đó, hãy sàng lọc các khóa học top đầu theo tiêu chí: Danh tiếng – Giá trị chứng nhận – Ngân sách phù hợp – Phong cách học tập (học trên lớp, học trực tuyến…) – Mức độ yêu thích sau khi tìm hiểu.

Vì sao nên học UI UX?

  • Nhu cầu thiết kế giao diện người dùng đang rất cần thiết ở nơi làm việc.
  • Thiết kế giao diện và trải nghiệm người dùng là một kỹ năng hữu ích trong mọi ngành, dù bạn không phải là UI UX Designer. Quá trình thiết kế giúp mọi người tìm hiểu về sự tương tác giữa con người và máy tính cũng như cách cải thiện khả năng tiếp cận công nghệ đối với những người không am hiểu về các thiết bị kỹ thuật số.
  • Học thiết kế UI/UX là cách tuyệt vời để bắt đầu sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ.
  • Cơ hội việc làm rộng mở, bạn dễ dàng tìm kiếm công việc với mức thu nhập mong muốn.

Tổng kết lộ trình học UI UX

Trong năm 2024, lộ trình học UI/UX cho các UI/UX Designer đã trở nên phong phú và đa dạng hơn bao giờ hết. Bằng cách kết hợp kiến thức về thiết kế và công nghệ, bạn có thể tạo ra những trải nghiệm người dùng tuyệt vời và liên tục đổi mới theo thời đại. Các UI/UX Designer chú trọng học tập và thực hành có thể tiến xa hơn trong sự nghiệp và góp phần tạo ra những sản phẩm kỹ thuật số tuyệt vời.

robby-2

Bạn thấy bài viết hay và hữu ích? Đừng ngại Share với bạn bè và đồng nghiệp nhé.

Và nhanh tay tham khảo việc làm IT “chất” trên ITviec!