Những tiêu chí mà nhà tuyển dụng tìm kiếm ở một chuyên gia IT “lý tưởng”

2024 mang đến thách thức mới cho thị trường việc làm IT: nhu cầu tuyển dụng của các công ty giảm sút và ngân sách thắt chặt. Điều này cho thấy các chuyên gia IT nên cẩn trọng trước khi đưa ra bất kỳ thay đổi nào liên quan đến sự nghiệp: Nên tập trung tìm kiếm việc làm ở đâu? Những kỹ năng thiết yếu nào sẽ giúp bạn tiếp tục được săn đón? Đọc bài viết bên dưới để có góc nhìn tổng quan về thị trường tuyển dụng IT tại Việt Nam ở thời điểm hiện tại và có thêm những ý tưởng để trở thành ứng viên IT lý tưởng trong năm 2024.

Thị trường việc làm IT tại Việt Nam: Sự hồi phục và Thay đổi định hướng trong năm 2024

Năm 2023, làm sóng sa thải diện rộng ảnh hưởng đến hơn 260.000 nhân viên công nghệ toàn cầu (theo thống kê của Layoffs.fyi), cũng tác động đến thị trường IT trong nước, buộc nhiều chuyên gia IT cân nhắc chuyển hướng sự nghiệp hoặc chấp nhận mức lương thấp hơn.

Tuy nhiên, dấu hiệu của sự phục hồi bắt đầu xuất hiện từ cuối năm. Trong quý 4 năm 2023, số lượng lao động có việc làm tại Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng ổn định (hơn 400.000) so với cùng kỳ năm trước, theo số liệu từ Tổng cục Thống kê. Cục Việc làm báo cáo chỉ số sử dụng lao động tại các doanh nghiệp công nghiệp ngày càng tăng, trong đó Điện tử – Công nghệ thông tin vẫn nằm trong top 4 ngành có nhu cầu sử dụng lao động cao nhất.

Xu hướng này được khẳng định thêm qua Báo cáo Xu hướng tuyển dụng IT 2024. Báo cáo cho thấy trong năm 2023, 75% công ty tăng trưởng ở mức đáng kể đến tăng mạnh và chỉ sa thải (layoffs) với số lượng nhỏ. Đáng nói, phần lớn các công ty IT (90%) đã duy trì hoặc tăng mức lương tuyển dụng các nhân viên IT mới, tỷ lệ công ty giảm lương không đáng kể (chỉ ở mức 9,7%).

Bối cảnh tích cực này tiếp tục được duy trì trong năm 2024, với 73% các công ty IT lên kế hoạch mở rộng quy mô đội ngũ trong năm nay. Trong số đó, 12,7% dự định ‘Tăng mạnh (31-50%)’, và 14,3% dự định ‘Tăng đột biến (hơn 50%’, cho thấy sự cân bằng về các dự báo tăng trưởng.

Mặc dù các chỉ số rất khả quan nhưng thị trường việc làm IT tại Việt Nam khó có thể quay trở lại thời kỳ hoàng kim trước đại dịch. Hơn 40% công ty góp mặt trong báo cáo Xu hướng tuyển dụng IT 2024 đưa ra dự đoán về sự gia tăng của các thách thức về công nghệ trong nửa đầu năm 2024.

Năm 2024, trong khi hầu hết công ty đều lên kế hoạch tuyển dụng thêm các chuyên gia IT thì tỷ lệ dự định ‘Không thay đổi’ về quy mô cũng đạt đỉnh ở mức 27%, cao nhất trong 5 năm. Nguyên nhân chính của các quyết định duy trì tăng trưởng đội ngũ IT ở mức ổn định/không thay đổi bao gồm nhu cầu tối ưu hoá chi phí (30%), không có nhu cầu vì hoạt động kinh doanh vẫn đang hiệu quả (17,7%) và sự sụt giảm về số lượng các dự án mới (17,6%).

Các số liệu này gợi ý về sự thay đổi liên quan đến các yếu tố được nhà tuyển dụng quan tâm và các kỹ năng mà họ sẽ ưu tiên tìm kiếm nhằm đáp ứng những nhu cầu hiện tại. Điều này, cùng với làn sóng tìm kiếm việc làm mới của các chuyên gia ảnh hưởng do sa thải (layoff) làm gia tăng sự cạnh tranh cho các cơ hội việc làm đang được mở ra trên thị trường.

Tất cả những thông tin nói trên mang lại cả thách thức và cơ hội cho các chuyên gia IT tại Việt Nam. Điều chỉnh mong đợi để phù hợp hơn với xu hướng của nhà tuyển dụng, chủ động mở rộng và nâng cao các kỹ năng và lựa chọn các công ty tiềm năng để gắn bó lâu dài một cách chiến lược là vô cùng cần thiết trong bối cảnh nhiều biến động như hiện nay.

Sau khi đã có bức tranh rõ ràng hơn về thị trường việc làm IT tại Việt Nam, có thể thấy sự thành công của các chuyên gia IT phụ thuộc vào khả năng thích nghi và cách lựa chọn nghề nghiệp mang tính chiến lược. Nhưng cụ thể thì những yếu tố nào sẽ giúp các chuyên gia IT trở nên nổi bật trong năm 2024?

Hãy cùng khám phá những tiêu chí được ưu tiên bởi các công ty IT ngay bên dưới nhé.

Các tiêu chí mà nhà tuyển dụng tìm kiếm ở một chuyên gia IT lý tưởng

Đối với tuyển dụng mới năm 2024

Báo cáo Xu hướng tuyển dụng IT 2024 từ ITviec chỉ ra các tiêu chí về cấp bậc, số năm kinh nghiệm, vị trí, kỹ năng và ngôn ngữ lập trình mà các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm ở một chuyên gia IT lý tưởng để tuyển dụng trong năm 2024, bao gồm:

Báo cáo nhấn mạnh sự cạnh tranh gay gắt trong việc tuyển dụng các chuyên gia IT cao cấp và trung cấp trong năm 2024, vì 58,7% công ty ưu tiên tuyển dụng chuyên gia cao cấp (Senior), trong khi 32,6% tập trung vào các nhân tài có cấp bậc ở mức trung cấp (Junior/Mid). Điều này cho thấy các công ty IT sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng cao trong việc thu hút các chuyên gia IT có nhiều năm kinh nghiệm và kỹ năng nổi trội trong năm nay.

Trong năm 2024, yêu cầu đối với các kỹ năng mềm của các ứng viên IT đặc biệt được chú trọng, cụ thể Kỹ năng giải quyết vấn đề đứng đầu với 11,7%, Kỹ năng giao tiếp chiếm 9,1%, Khả năng hợp tác/làm việc nhóm chiếm 8,6% và Khả năng thích nghi chiếm 8,1%. Ngoài mong đợi, Aigle/Scrum tiếp tục duy trì vị trí thứ 2 trong số các kỹ năng được nhà tuyển dụng tìm kiếm nhiều nhất, cho thấy mức độ thiết yếu của kỹ năng này đối với công việc IT nói chung. Tất cả 5 kỹ năng được đề cập bên trên đều là vô cùng quan trọng trong việc định hình một ứng viên IT lý tưởng, bên cạnh năng lực kỹ thuật.

Cũng trong năm nay, báo cáo chỉ ra rằng có đến 69,1% các công ty dự định tuyển dụng tại TP.HCM, dự báo thị trường việc làm đầy cạnh tranh ở thành phố trọng điểm này. Các ứng viên IT có thể cân nhắc việc mở rộng tìm kiếm các cơ hội việc làm IT tại các thành phố ít cạnh tranh hơn như Hà Nội hoặc Đà Nẵng.

Đối với các chuyên gia IT đang có việc làm ổn định

1. Các kỹ năng về các công cụ GenAI

Nghiên cứu của BCG năm 2024 trên hơn 1.400 lãnh đạo cấp cao/C-level cho thấy GenAI đang làm thay đổi bối cảnh kinh doanh một cách nhanh chóng. BCG chỉ ra rằng phần lớn các lãnh đạo dự đoán rằng GenAI sẽ mở ra nhiều vị trí mới trong chính doanh nghiệp của họ, và khoảng một nửa nhân viên của họ cần phải được đào tạo lại các kỹ năng về GenAI trong 3 năm sắp tới.

Bên cạnh đó, GenAI cũng tạo ra một số rủi ro trong quá trình thực thi tác vụ. Theo Báo cáo Lương IT 2023-2024 được thực hiện bởi ITviec, các chuyên gia IT bày tỏ quan ngại lớn nhất liên quan đến sự hạn chế để xác định mức độ chính xác của dữ liệu được tạo ra bởi GenAI. Nếu dữ liệu đầu vào không chính xác hoặc chưa hoàn thiện thì mức độ tin cậy của các kết quả có thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, để làm việc hiệu quả với GenAI, một chuyên gia IT lý tưởng phải có khả năng phân biệt thông tin đáng tin cậy và thông tin sai lệch cũng như khả năng khai thác các tiềm năng từ công nghệ tiên tiến này.

2. Các lãnh đạo/quản lý IT phải có kỹ năng giải quyết xung đột của các nhân viên IT

Năm nay, khả năng xảy ra xung đột, mâu thuẫn giữa các nhân viên dự kiến sẽ đạt mức chưa từng có do nhiều cuộc khủng hoảng khác nhau trong thế giới VUCA (biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ). Những xung đột này, bất kể mức độ xảy ra, đều có tác động bất lợi đến hiệu suất của cả cá nhân lẫn đội ngũ, khiến nơi làm việc trở thành môi trường không an toàn cho nhiều người.

Có thể thấy, một lãnh đạo, quản lý IT “lý tưởng” là người sở hữu kỹ năng giải quyết thành công các xung đột giữa các nhân viên; tăng cường mức độ gắn kết của các nhân viên IT sẽ tạo ra được những ảnh hưởng tích cực đến doanh nghiệp và nâng cao năng suất làm việc của cả đội ngũ.

Theo Báo cáo Xu hướng tuyển dụng IT 2024 thì môi trường làm việc tích cực và mang tính hợp tác cũng như mối quan hệ tốt đẹp với cấp trên và đồng nghiệp là những điểm khiến nhân viên IT cảm thấy hài lòng.

3. Sự linh hoạt có chủ đích

Cũng theo Báo cáo Xu hướng tuyển dụng IT 2024 từ ITviec, phần lớn các nhà tuyển dụng (62%) chia sẻ rằng công ty họ vẫn đang áp dụng loại hình làm việc tại văn phòng. Trong khi đó, theo Báo cáo Lương IT 2023-2024, hơn ½ các chuyên gia IT (51,4%) cho rằng ‘dễ dàng làm việc từ xa’ là một trong những điểm thu hút ở công việc IT.

Hai góc độ thông tin này cho thấy tầm quan trọng của các chính sách làm việc linh hoạt ở phương diện nhà tuyển dụng, từ loại hình làm việc hybrid (kết hợp làm việc trực tiếp và từ xa) cho đến loại hình làm việc toàn thời gian tại văn phòng có thể ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống và mong đợi của các chuyên gia IT. Vì vậy, một chuyên gia IT điển hình nên có khả năng thích ứng cao để tiếp nhận các mô hình làm việc khác nhau mà vẫn có thể đạt được sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống như mong muốn.

Đâu là những gói đãi ngộ “lý tưởng” cho các chuyên gia IT “lý tưởng”?

Giữa những thách thức về kinh tế năm 2024, một tỷ lệ đáng kể (21,7%) nhà tuyển dụng vẫn đang lên kế hoạch tăng mức lương tuyển dụng nhân viên mới. Mức tăng phổ biến rơi vào khoảng 6-10%, với mục tiêu cao nhất là để thu hút và giữ chân nhân tài giữa thị trường đầy cạnh tranh. Trong khi phần lớn, khoảng 78,3%, dự định duy trì cấu trúc mức lương hiện tại khi tuyển dụng nhân viên mới trong năm 2024.

Năm 2023, top 3/5 giá trị thu hút nhân viên IT mới liên quan đến các đãi ngộ về môi trường làm việc. Các đãi ngộ này bao gồm lựa chọn làm việc từ xa/hybrid (chiếm 13,8%), môi trường làm việc tích cực (11,7%) và thời gian làm việc linh hoạt (9,6%). Những yếu tố này đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc thu hút các cá nhân tài năng tham gia vào tổ chức. Ngoài ra, việc tạo ra môi trường làm việc tích cực cũng xếp vị trí thứ 2 trong số những hạng mục được các công ty IT tập trung đầu tư/phát triển trong năm 2024.

Tóm lại, các nhà tuyển dụng cũng đã sẵn sàng tâm lý để đề nghị mức đãi ngộ tốt hơn và cải thiện môi trường làm việc để tìm kiếm và chiêu mộ các chuyên gia IT lý tưởng.

Nắm bắt những thông tin bên trên giúp ích gì cho các chuyên gia IT?

• Bằng việc đón nhận cách tiếp cận dựa trên kỹ năng, các chuyên gia IT có thể chủ động lên kế hoạch học tập và trau dồi các kỹ năng cần thiết để trở thành một chuyên gia IT lý tưởng. Điều này giúp bạn luôn cập nhật các xu hướng và công nghệ mới nhất của ngành, khiến bạn trở nên có giá trị hơn trên thị trường việc làm.
• Hơn thế nữa, hiểu biết về các gói lương thưởng và đãi ngộ trong ngành IT có thể giúp bạn có những bước tiến lớn trong các cuộc đàm phán lương cũng như tận dụng thông tin để đảm bảo các đãi ngộ tốt hơn. Bạn có thể tham khảo các nguồn như Báo cáo Lương IT 2023-2024 của ITviec để có được những dữ liệu mới nhất về thị trường lương cũng như hỗ trợ tốt hơn trong quá trình ra quyết định.
• Những chuyên gia tìm việc nên chủ động thu thập thông tin về môi trường làm việc, thời gian làm việc, mức lương, các chính sách thưởng cũng như đánh giá kỹ lưỡng về cấp trên trực tiếp từ tính năng “Đánh giá công ty” trên trang web ITviec. Thông qua đó, bạn sẽ hiểu toàn diện hơn về công ty yêu thích và hạn chế được những hiểu lầm tiềm ẩn, liên quan đến sự phù hợp về văn hoá công ty.

Những nền tảng nào có các cơ hội việc làm IT lý tưởng?

Trong năm 2024, số lượng lớn các công ty IT đều bày tỏ dự định đầu tư vào các tin đăng tuyển dụng. “Các trang web tìm việc” cũng là nguồn tuyển dụng hiệu quả nhất trong năm 2023. Sự thành công trong việc thu hút các ứng viên phù hợp thông qua các trang web tìm việc có thể là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến các nhà tuyển dụng, dẫn đến kế hoạch phân bổ thêm nhiều nguồn lực để cải thiện các tin đăng tuyển dụng, ở mức 12,3% trong năm nay.

Thêm nữa, phần lớn các nhà tuyển dụng cũng có các chiến lược đẩy mạnh thương hiệu tuyển dụng trong năm 2024, bao gồm tăng cường mức độ phủ sóng trên các nền tảng mạng xã hội, tăng tương tác đối với một số hoạt động liên quan trong ngành và tiếp cận đến một số cộng đồng IT cụ thể. Những kế hoạch này đều hướng đến mục tiêu giúp các ứng viên IT có cơ hội hiểu hơn về công ty tiềm năng, giúp họ đưa ra các quyết định chính xác hơn trong suốt quá trình ứng tuyển.

Hoạt động phát triển Thương hiệu tuyển dụng mà các công ty IT dự định đầu tư/phát triển năm 2024

Do đó, các ứng viên IT – những người đang tìm kiếm các cơ hội mới nên chủ động tìm kiếm trên các trang web chuyên dụng về việc làm IT, chẳng hạn như ITviec, và một số nền tảng mạng xã hội để kết nối với các nhà tuyển dụng tiềm năng và cập nhật những cơ hội việc làm mới nhất trong ngành IT. Nếu bạn chưa xác định hoặc chưa có hình dung về những công ty IT tốt nhất trên thị trường hiện nay thì danh sách Top 30 Công ty IT tốt nhất Việt Nam hàng năm là sự gợi ý tốt nhất cho bạn. Đúc kết lại, hãy luôn chủ động và tận dụng đa dạng các kênh để giúp bản thân bạn tìm thấy những cơ hội hấp dẫn, với đãi ngộ tương xứng trong ngành IT.

Tổng kết

Với những thay đổi khó lường và tất cả những gì đã trải qua trong năm 2023, khó có thể chắc chắn về tương lai của các việc làm IT tại Việt Nam. Tuy nhiên, các báo cáo của ITviec đã phần nào đưa ra những gợi ý phù hợp về các kỹ năng IT được tìm kiếm nhiều nhất trong năm nay, giúp định hình chân dung chuyên gia IT lý tưởng.

Bằng việc chủ động tiếp cận thông tin và không ngừng phát triển các bộ kỹ năng, bạn có thể dễ dàng bao quát thị trường việc làm IT không ngừng biến động tại Việt Nam và đảm bảo một sự nghiệp tươi sáng trong năm 2024. Hãy theo dõi ITviec blog để được cập nhập liên tục và truy cập các dữ liệu, thông tin độc quyền.