Trong thế giới phát triển phần mềm và quản lý dự án, hai vai trò quan trọng mà bạn thường nghe đến là Scrum Master vs Project Manager. Mặc dù cả hai đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo thành công của dự án, nhưng họ lại có những nhiệm vụ và phong cách làm việc khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào sự khác biệt giữa hai vị trí này, cũng như vai trò và trách nhiệm của họ trong quản lý dự án.
Bài viết này sẽ giúp chúng ta lần lượt tìm hiểu về:
- Vai trò và mô tả công việc của Scrum Master vs Project Manager
- Những điểm tương đồng và khác biệt
- Mối quan hệ giữa hai vị trí
- Cách để làm việc với nhau hiệu quả
Tổng quan về Scrum Master vs Project Manager
Nhìn chung, việc so sánh vai trò giữa Scrum Master vs Project Manager giống như việc so sánh giữa quả táo và quả cam. Bởi vì đây là hai vai trò khác nhau về trách nhiệm công việc nhưng cả hai vai trò này đều đòi hỏi các đặc điểm và phẩm chất tương tự nhau.
Scrum là một framework Agile với mục tiêu giải quyết các vấn đề trong một dự án một cách tối ưu và tạo ra một sản phẩm đúng với yêu cầu ban đầu. Scrum Master là người đóng vai trò như một người quản lý nhóm Scrum.
Trong dự án, Scrum Master chịu trách nhiệm đảm bảo các thành viên nhóm và các bên liên quan có thể thực hiện dự án theo phương pháp Scrum một cách hiệu quả. Như có thể thấy, Scrum Master có một vai trò công việc rất tập trung, rõ ràng.
Đọc thêm: Agile là gì? Quy trình vận hành ra sao?
Ngược lại, Project Manager xử lý tất cả các khía cạnh của một dự án và chịu trách nhiệm cho toàn bộ dự án và quản lý các nhóm trong dự án. Project manager dẫn dắt nhóm để đảm bảo rằng các mục tiêu của dự án được đạt một cách tối ưu và chịu trách nhiệm đáp ứng mong đợi của các bên liên quan.
Project Manager là một công việc khó khăn vì chỉ có một người mà cần phải cân bằng các yếu tố hạn chế và hạn chế cạnh tranh trong một dự án để đảm bảo kết quả được tối ưu nhất.
Rõ ràng, cả hai vai trò này đều có những điểm khác nhau và liên quan công việc khác nhau dù đều nằm trong quy mô của dự án. Tuy nhiên, cả hai vị trí đều có trách nhiệm giúp dự án diễn ra đúng tiến độ, đúng quy trình và tạo ra sản phẩm có giá trị.
Scrum Master là gì? Vai trò và mô tả công việc
Scrum Master là ai?
Như Scrum Guide mô tả: Scrum Master đóng vai là những nhà lãnh đạo phục vụ cho Scrum Team và tổ chức. Scrum Master chịu trách nhiệm về tính hiệu quả của Scrum Team khi giúp Scrum Team cải thiện cách Team làm việc cùng nhau để tạo ra giá trị một cách liên tục.
Hay có thể nói, Scrum Master chịu trách nhiệm về sự hiệu quả của Scrum Team.
Vai trò và trách nhiệm của Scrum Master
Scrum Master sử dụng Scrum framework để hướng dẫn nhóm đến các mục tiêu cụ thể. Dưới đây là các trách nhiệm điển hình của một Scrum Master:
- Chịu trách nhiệm thiết lập, triển khai Scrum và tính hiệu quả của Scrum team.
- Tổ chức và đảm bảo các sự kiện Scrum diễn ra hiệu quả theo đúng timebox.
- Loại bỏ trở ngại, giúp team tập trung tạo ra kết quả giá trị qua các increment (các hạng mục được hoàn thành trong sprint này và sprint trước).
- Tìm kiếm cải tiến, công cụ hỗ trợ team.
- Training về Agile cho team.
- Là người lãnh đạo phục vụ team và tổ chức.
Tìm hiểu về vị trí Scrum Master từ góc nhìn của chuyên gia IT
Một số chứng chỉ cần thiết
- Certified ScrumMaster (CSM): Chứng chỉ Scrum Master (CSM), do Scrum Alliance tổ chức, là chứng chỉ Scrum được đề cập nhiều nhất theo nghiên cứu của Coursera. Bạn sẽ cần tham gia một khóa học và thi đậu kỳ thi để có được chứng chỉ này.
- Professional Scrum Master (PSM I): Chứng chỉ Professional Scrum Master (PSM I), do Scrum.org tổ chức, thường được đề cập như một sự lựa chọn thay thế cho CSM. Không cần thiết phải tham gia khóa học, nhưng bạn sẽ cần phải thi đậu một kỳ thi để được chứng nhận là PSM.
Project Manager là gì? Vai trò và mô tả công việc
Project Manager là ai?
Một Project Manager là người sẽ theo dõi, quản lý và triển khai các dự án từ giai đoạn ý tưởng cho đến khi hoàn thành. Việc Project Manager thường sẽ chịu trách nhiệm quản lý dự án và cả đội ngũ thực hiện dự án.
Project Manager tham gia vào việc lập kế hoạch, triển khai và hỗ trợ liên tục cho các dự án của toàn công ty. Họ đóng vai trò làm trung gian, kết nối giữa các nhóm khi làm việc hoặc khi có sự cố xảy ra.
Vai trò và trách nhiệm của Project Manager
Project manager quản lý các hoạt động trong toàn bộ vòng đời của một dự án. Trách nhiệm của họ thường bao gồm:
- Xử lý các yếu tố ban đầu của một dự án, như xác định phạm vi và lập kế hoạch
- Quản lý nguồn lực của một dự án, bao gồm nhân sự, tài chính, vật chất, dữ liệu và công nghệ.
- Theo dõi tiến độ của một dự án. Điều này bao gồm khắc phục bất kỳ vấn đề, rủi ro nào có thể ảnh hưởng đến chất lượng của dự án
- Giao tiếp với các bên liên quan để thông báo về tiến độ của dự án
Một số chứng chỉ cần thiết
- Project Management Professional (PMP): Chứng chỉ PMP được tổ chức bởi Viện Quản lý Dự án và được công nhận rộng rãi là một trong những chứng chỉ hàng đầu trong lĩnh vực quản lý dự án. Bạn sẽ cần ít nhất ba năm kinh nghiệm quản lý dự án để đủ điều kiện thi kỳ thi chứng chỉ này.
- PMI Agile Certified Practitioner (PMI-ACP): Chứng chỉ PMI-ACP xác nhận năng lực của bạn trong lĩnh vực quản lý dự án Agile. Kỳ thi bao gồm 100 câu hỏi liên quan đến các kỹ năng như phát hiện và giải quyết vấn đề và lập kế hoạch. Phù hợp với những nhà quản lý dự án có kinh nghiệm Agile và dự định tiếp tục sử dụng Agile trong nhóm hoặc tổ chức của họ.
So sánh Scrum Master vs Project Manager
Điểm tương đồng giữa Scrum Master vs Project Manager
Giao dự án thành công
Cả Project Manager và Scrum Master đều tập trung vào việc đảm bảo một dự án thành công. Đối với mỗi vai trò này, trọng tâm chính là dẫn dắt các nhóm của họ đến mục tiêu dự án một cách tối ưu nhất. Cách họ thực hiện điều này có thể khác nhau, nhưng mục tiêu cuối cùng vẫn là như nhau.
Lãnh đạo và quản lý nhóm
Scrum Master và Project Manager có thể có các vai trò và trách nhiệm khác nhau, nhưng cả hai đều phải là những người lãnh đạo mạnh mẽ và hiệu quả. Cả hai đều chịu trách nhiệm hướng dẫn nhóm của họ, tạo một môi trường hợp tác và đảm bảo sự hiệu suất và động lực trong số các thành viên nhóm.
Kỹ năng giao tiếp
Cả hai vị trí này đều liên quan đến việc truyền đạt các kỳ vọng và thông tin cho các thành viên nhóm một cách thường xuyên. Vì vậy, kỹ năng giao tiếp xuất sắc là điều không thể thiếu đối với cả vai trò Project Manager và Scrum Master.
Khả năng giải quyết vấn đề
Cả Scrum Master và Project Manager đều cần có kỹ năng giải quyết vấn đề xuất sắc. Khi gặp vấn đề và trở ngại, họ phải nhanh chóng xác định vấn đề và tìm ra một giải pháp hiệu quả để vượt qua nó.
- Đối với Project Manager, điều này có thể đồng nghĩa với việc vượt qua các ràng buộc về ngân sách, quản lý các yêu cầu thay đổi và đảm bảo lịch trình dự án.
- Đối với Scrum Master, điều này có thể là việc loại bỏ các trở ngại làm chậm nhóm Scrum và quản lý xung đột nội bộ.
Quản lý rủi ro
Quản lý rủi ro là một phần quan trọng của công việc đối với cả nhà quản lý dự án và Scrum Master. Cả hai đều phải tiên phong quản lý các rủi ro để chắc chắn dự án được hoàn thành. Project manager thường tiếp cận quản lý rủi ro một cách tổng thể hơn. Scrum Master, ngược lại, tập trung vào việc xác định và giải quyết các rủi ro phát sinh trong các hoạt động hàng ngày của nhóm Scrum.
Điểm khác nhau giữa Scrum Master vs Project Manager
Framework và phương pháp
Scrum Master hoạt động độc quyền trong framework Agile, cụ thể là phương pháp Scrum. Vai trò của họ chịu ảnh hưởng sâu sắc từ các nguyên tắc Agile, nhấn mạnh tính linh hoạt, cải tiến liên tục và nhóm tự tổ chức.
Ngược lại, Project Manager thường giám sát một loạt các phương pháp dự án đa dạng hơn. Điều này bao gồm các phương pháp quản lý dự án truyền thống như Waterfall, PRINCE2 và PMBOK hay các phương pháp theo Scale Scrum như SaFE hay Nexus. Các framework này thường có cấu trúc và tuyến tính hơn, với một chuỗi rõ ràng các giai đoạn.
Vai trò và tập trung
Scrum Master đóng vai trò như người dẫn dắt và huấn luyện Agile cho các nhóm Scrum, đảm bảo rằng nhóm tuân thủ các nguyên tắc Agile. Họ cũng làm việc để loại bỏ các trở ngại và tạo môi trường thuận lợi hơn cho sự cộng tác và làm việc nhóm.
Vai trò của Project Manager thường rộng lớn hơn và bao gồm lập kế hoạch, thực hiện và hoàn thành dự án. Project Manager chịu trách nhiệm cho toàn bộ phạm vi dự án, nhóm dự án, nguồn lực, ngân sách và cuối cùng là sự thành công hoặc thất bại của dự án.
Tương tác
Trong môi trường Agile, Scrum Master làm việc chặt chẽ với các nhóm hàng ngày và giúp củng cố các thực hành Agile.
Project Manager có thể ít tương tác với nhóm phát triển hơn so với Scrum trong các event tùy thuộc vào dự án đó có theo Agile hay Waterfall và có Scrum Master tại nhóm hay không. So với SM thì PM thường tương tác nhiều hơn với đối tác, các phòng ban stakeholders liên quan.
Tuy nhiên, họ vẫn chịu trách nhiệm tập hợp nhóm dự án và hướng dẫn họ qua từng giai đoạn của dự án.
Giao tiếp
Scrum Master chủ yếu tập trung hơn vào việc giao tiếp nội bộ nhóm so với giao tiếp với khách hàng hoặc các bên liên quan. Họ có thể bảo vệ nhóm khỏi sự gián đoạn bên ngoài để duy trì tập trung vào công việc đang làm, nhưng sự tham gia của họ với các bên liên quan của dự án thường bị hạn chế.
Ngược lại, Project Manager thường được liên kết chặt chẽ với các mối quan hệ với các bên liên quan/khách hàng. Họ thường là điểm tiếp xúc chính cho các bên liên quan và thông báo tiến độ của dự án, thương lượng nguồn lực và quản lý kỳ vọng của các bên liên quan.
Phạm vi và trách nhiệm
Scrum Master thường chịu trách nhiệm lãnh đạo một nhóm Scrum duy nhất, tuy nhiên, trong các công ty lớn hơn, họ có thể dẫn dắt nhiều nhóm nhưng thường tối đa là 2-3 nhóm để đảm bảo hiệu quả công việc.
Trong khi đó, Project Manager có thể chịu trách nhiệm cho nhiều dự án đồng thời, thường có phạm vi rộng hơn và thành phần nhóm đa dạng hơn.
Bảng tổng hợp so sánh giữa Scrum Master vs Project Manager
| Scrum Master | Project Manager | |
| Quy mô |
Thường làm việc với các nhóm nhỏ, giữ mọi thứ đơn giản và dễ quản lý hơn. |
Thường quản lý nhiều nhóm & nhiều nguồn lực tài nguyên. |
| Mục đích |
Đào tạo về Scrum để nhóm có thể hiểu rõ và nắm vững Scrum Framework. Chịu trách nhiệm về sự hiệu quả của Scrum Team, bằng cách hỗ trợ và khích lệ, cũng như giúp giải quyết khó khăn trong team để Scrum Team cải thiện những thực hành trong tổ chức công việc Scrum. |
Đặt các mục tiêu được xác định trước như lập kế hoạch rủi ro, quản lý ngân sách, xác định phạm vi dự án và đảm bảo hoàn thành dự án đúng hạn, hoàn thành dự án đúng hạn, đúng ngân sách và đúng yêu cầu từ khách hàng. |
| Đảm bảo chất lượng |
Tập trung vào đảm bảo chất lượng ở mỗi giai đoạn của quá trình phát triển sản phẩm, hiểu được sự quan trọng của nó. |
Luôn đảm bảo quản lý được rủi ro & chất lượng trong mỗi giai đoạn. |
| Mô tả
công việc |
|
|
| Quyền lực |
Scrum Master thường hoạt động như một người lãnh đạo phục vụ (Servant leader), với nhiệm vụ chính là điều phối, hướng dẫn, đào tạo và tạo điều kiện để dự án đi đúng lộ trình. |
Project Manager thường có vai trò như một người đứng đầu dự án, đưa ra mọi quyết định, phân công công việc cũng như những thay đổi trong dự án (timeline, nhân sự, chi phí, phương pháp…). |
Mối quan hệ giữa Scrum Master và Project Manager trong dự án
Khi bạn chuyển từ phương pháp truyền thống (mô hình Waterfall) sang Agile, các trách nhiệm của một Project Manager được phân phối giữa nhiều thành viên trong nhóm. Một số trách nhiệm được chuyển sang Program Manager, một số sang Product Owner, một số sang Scrum Master và một số cho các thành viên còn lại của nhóm. Tuy nhiên, việc chuyển từ Waterfall sang Agile không phải là quá trình dễ dàng.
Đọc thêm: Product Manager và Project Manager khác nhau ra sao?
Khác với Scrum Master, chúng ta có thể nói rằng vai trò của Product Owner chặt chẽ liên kết với vai trò của Project Manager. Họ phải duy trì backlog sản phẩm và đảm bảo rằng sản phẩm phù hợp với yêu cầu kinh doanh. Trong trường hợp có bất kỳ thay đổi nào trong sản phẩm, Product Owner phải điều chỉnh và ưu tiên lại backlog sản phẩm hiện tại để phù hợp với những thay đổi này và điều hành dự án. Điều này là một công việc mệt mỏi cho Product Owner.
Do đó, Scrum Master có vai trò của một tư vấn viên và chăm sóc dự án từ mọi khía cạnh. Scrum Master hướng dẫn Product Owner về cách quản lý công việc nhóm với việc sử dụng backlog sản phẩm, lập kế hoạch sprint và các cuộc họp.
Scrum Master hỗ trợ Product Owner trong việc quản lý công việc nhóm, huấn luyện nhóm và đảm bảo rằng nhóm được căn cứ một cách đúng đắn vào quy trình Scrum. Scrum Master quản lý quy trình Scrum, đảm bảo việc triển khai chính xác và mở rộng phạm vi của các lợi ích của nó trong suốt dự án.
Các bí quyết để làm việc với Scrum Master và Project Manager
Tips cho Project Manager làm việc với Scrum Master:
- Giao tiếp thường xuyên và đặt câu hỏi tập trung vào kết quả khi cần thiết
- Hợp tác và họp mặt định kỳ để cập nhật thông tin về dự án và tiến triển của nhóm
- Tìm hiểu về vai trò của Scrum Master qua góc nhìn của một người tò mò – đặt câu hỏi và luôn tò mò về cách bạn có thể giúp họ thành công như một người lãnh đạo
- Nắm rõ Sprint hiện tại & Sprint backlog. Tham gia vào cuộc họp Sprint review & Sprint retro để nắm rõ các hoạt động của team
Tips cho Scrum Master làm việc với Project Manager:
- Trở nên minh bạch về khả năng và sự sẵn có của tài nguyên, đặc biệt là khi nhu cầu của nhóm thay đổi
- Giữ các kênh giao tiếp mở rộng và tiếp tục hỏi về cách bạn có thể hỗ trợ những nhu cầu của nhà quản lý dự án và mục tiêu của dự án
- Thông báo cho nhà quản lý dự án khi các sự kiện Scrum diễn ra, trì hoãn hoặc thay đổi, bao gồm những tính năng sprint nào được dự kiến để thảo luận
- Thiết lập bảng dự án, story và số epic và chia sẻ quyền truy cập để nhà quản lý dự án có thể tự mình điều hướng trong hệ thống để cập nhật trạng thái và thông tin chi tiết được phát hành
Câu hỏi thường gặp về Scrum Master vs Project Manager
Scrum Master có thể trở thành Project Manager không?
Trong khi Project Manager tập trung vào các dự án và giám sát các thời gian liên quan, một Scrum Master hướng dẫn và dẫn dắt nhóm của họ. Một Scrum Master cho thấy bạn là một chuyên gia trong các hoạt động, vai trò và tư liệu khác nhau. Một Scrum Master chuyên về quản lý dự án Agile có thể trở thành một Project Manager.
Cách mà một Project Manager tiếp cận việc lập kế hoạch và thực thi dự án như thế nào?
Có năm bước quy trình cho việc lập kế hoạch và thực hiện dự án:
- Khởi động dự án
- Lập kế hoạch dự án
- Thực hiện dự án
- Theo dõi và kiểm soát dự án
- Đóng dự án
Liệu một Scrum Master có giống như một Project Manager không?
Project manager giám sát tất cả các khía cạnh của dự án, bao gồm ngân sách, thời gian và rủi ro, trong khi Scrum Master đảm bảo rằng nhóm của họ tuân thủ các tiêu chuẩn Scrum. Scrum Master và Project Manager đều có thể là người Quản Lý Dự Án, nhưng sẽ không hoàn toàn giống nhau.
Làm Scrum Master có phải là một sự nghiệp tốt không?
Một chứng chỉ Scrum Master có giá trị nếu bạn muốn làm việc như một Scrum Master hoặc trong một cài đặt quản lý dự án Agile. Nó chứng minh sự thành thạo và hiểu biết của bạn về khung Scrum, điều này có thể giúp bạn tiến xa trong sự nghiệp của mình và kiếm được nhiều tiền hơn.
Tổng kết Scrum Master vs Project Manager
Thông qua so sánh giữa Scrum Master vs Project Manager đã làm rõ những điểm khác biệt giữa hai vai trò này trong quản lý dự án. Trong khi Scrum Master tập trung vào việc hướng dẫn và hỗ trợ nhóm Scrum theo các nguyên tắc Agile, Project Manager có trách nhiệm quản lý và điều hành toàn bộ dự án từ đầu đến cuối.
Dù vậy, cả hai vai trò đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo thành công của dự án, và sự hợp tác hiệu quả giữa Scrum Master và Project Manager là yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy tiến trình phát triển dự án.