VueJS là gì? Hướng dẫn ứng dụng hiệu quả Vue.js trong lập trình

Nội dung chính

VueJS là gì? Các công cụ và hệ sinh thái của VueJS là gì?
Ưu điểm và nhược điểm của VueJS là gì?
VueJS hoạt động như thế nào?
Cấu trúc cơ bản của dự án VueJS
Ứng dụng hiệu quả VueJS trong lập trình
Tối ưu hóa hiệu suất trong VueJS
Các câu hỏi thường gặp về VueJS là gì
Tổng kết VueJS là gì

Vue.js, hay VueJS, là một framework luôn thuộc top 10 các “Web frameworks and technologies” được sử dụng phổ biến nhất do Stack Overflow thực hiện qua các năm. Như vậy có thể thấy được tính hiệu quả cũng như khả năng ứng dụng của Vue.js trong lĩnh vực phát triển phần mềm. Trong bài viết này, hãy cùng ITviec tìm hiểu VueJS là gì, hệ sinh thái, ưu nhược điểm và cách ứng dụng hiệu quả Vue.js trong lập trình.

Đọc bài viết để hiểu rõ hơn:

VueJS là gì? Các công cụ và hệ sinh thái của Vuejs
Ưu và nhược điểm của VueJS là gì?
Vue.js hoạt động như thế nào?
Cấu trúc cơ bản của dự án Vue.js
Ứng dụng hiệu quả Vue.js trong lập trình

VueJS là gì? Các công cụ và hệ sinh thái của VueJS là gì?

VueJS, hay Vue.js, là một framework JavaScript tiên tiến được dùng để xây dựng giao diện người dùng (UI). Không giống như các framework monolithic, ngay từ đầu Vue.js đã được định hình để lập trình viên có thể áp dụng từng bước. Thư viện cốt lõi chỉ tập trung vào lớp view (view layer), dễ dàng học và tích hợp với nhiều thư viện hoặc dự án khác. Ngoài ra, Vue.js còn có khả năng cung cấp các ứng dụng đơn trang (Single-Page Applications) phức tạp khi được sử dụng kết hợp với các công cụ hiện đại và thư viện hỗ trợ.

Hệ sinh thái của Vue.js rất lớn. Bộ công cụ (tooling) và libraries của Vue.js có thể đáp ứng đầy đủ các nhu cầu lập trình cơ bản:

Vue.js official CLI: Giao diện dòng lệnh được sử dụng để phát triển và cài đặt các thư viện cốt lõi của framework Vue, cũng như các plugin của bên thứ ba.
Development Tool (Công cụ phát triển): Các công cụ phát triển trình duyệt được sử dụng để gỡ lỗi trên các ứng dụng được xây dựng bằng Vue.
Vue Loader: Bộ tải chính thức cho gói web.
Vue Router: Định tuyến và ánh xạ thành phần (mapping component).

Vue.js cũng có một cộng đồng hỗ trợ lớn và hoạt động trên nhiều nền tảng. Bạn có thể tham gia GitHub Sponsors hoặc Open Collective.

Ưu điểm và nhược điểm của VueJS là gì?

Ưu điểm của VueJS là gì?

Với những ưu điểm vượt trội, Vue.js ngày càng được ưa chuộng trong việc xây dựng các ứng dụng web hiện đại.

Nhẹ và hiệu quả: Vue.js có kích thước nhỏ gọn, giúp ứng dụng tải nhanh, tăng trải nghiệm người dùng và hiệu suất.
Dễ học và sử dụng: Cú pháp đơn giản, tài liệu rõ ràng và cấu trúc linh hoạt giúp Vue.js trở thành lựa chọn lý tưởng cho cả người mới bắt đầu và lập trình viên có kinh nghiệm.
Cấu trúc component: Việc chia ứng dụng thành các thành phần nhỏ giúp quản lý code dễ dàng hơn, tăng tính tái sử dụng và khả năng bảo trì.
DOM ảo: Tối ưu hóa quá trình cập nhật giao diện, giúp ứng dụng chạy mượt mà và nhanh chóng.
Linh hoạt: Vue.js cho phép bạn tùy chỉnh và tích hợp với các công nghệ khác một cách dễ dàng.
Cộng đồng lớn mạnh: Có một cộng đồng người dùng đông đảo, hỗ trợ nhiệt tình và cung cấp nhiều tài liệu, thư viện.
Tương thích tốt: Dễ dàng tích hợp với các dự án hiện có và các framework khác như React, Angular.

Nhược điểm của VueJS là gì?

Mặc dù Vue.js có nhiều ưu điểm, nhưng nó cũng có một số hạn chế nhất định.

Cộng đồng và tài liệu: Cộng đồng Vue.js chưa phát triển rộng rãi như các framework khác, đặc biệt là về tài liệu tiếng Anh. Điều này gây khó khăn trong việc giải quyết vấn đề.
Khả năng mở rộng: Vue.js phù hợp hơn với các dự án nhỏ và vừa. Khi quy mô dự án lớn lên, việc thiếu hỗ trợ từ các công ty lớn và cộng đồng có thể gây ra một số khó khăn trong việc bảo trì và phát triển.
Hệ sinh thái plugin: So với các framework như Angular và React, Vue.js có ít plugin hơn. Điều này có thể hạn chế các tính năng và chức năng mà bạn muốn tích hợp vào ứng dụng.
Hỗ trợ thiết bị di động: Các phiên bản cũ của iOS và Safari có thể gặp một số vấn đề khi tương thích với các ứng dụng Vue.js.
Ràng buộc hai chiều: Hệ thống phản ứng của Vue.js trong ràng buộc hai chiều có thể gây ra một số vấn đề phức tạp khi xử lý dữ liệu, đặc biệt là khi có nhiều thay đổi đồng thời.
Độ linh hoạt quá mức: Trong khi độ linh hoạt là một ưu điểm, nó cũng có thể dẫn đến việc viết code không nhất quán và khó bảo trì, đặc biệt khi làm việc trong một nhóm lớn.

VueJS hoạt động như thế nào?

Bạn có thể hình dung Vue.js như một bộ công cụ để xây dựng những trang web tương tác một cách dễ dàng. Nó chia nhỏ giao diện của trang web thành những phần nhỏ gọi là components. Mỗi component giống như một khối lego, bạn có thể kết hợp chúng lại để tạo ra một trang web hoàn chỉnh.

Bước 1 – Cài đặt

Đầu tiên, bạn cần cài đặt Vue.js vào dự án của mình.

Có nhiều cách để làm điều này, nhưng cách phổ biến nhất là sử dụng Vue CLI:

npm install -g @vue/cli

vue create my-project

cd my-project

npm run serve

Bước 2 – Tạo component

Mỗi component bao gồm ba phần chính:

Template (Mẫu): Đây là phần giao diện của component, được viết bằng HTML.
Script (JavaScript): Phần này chứa logic của component, ví dụ như tính toán, xử lý sự kiện.
Style (CSS): Phần này chứa các kiểu dáng cho component.

Ví dụ về một component đơn giản trong Vue:

<template>
  <div class="hello">
    <h1>{{ msg }}</h1>
  </div>
</template>

<script>
export default {
  name: 'HelloWorld',
  props: {
    msg: String
  }
}
</script>

<style scoped>
h1 {
  font-weight: normal;
}
</style>

Bước 3 – Kết nối các component

Các component được kết nối với nhau để tạo ra giao diện hoàn chỉnh cho trang web. Vue.js sẽ tự động cập nhật giao diện khi dữ liệu thay đổi.

Ví dụ về việc kết nối các component:

<template>
  <div id="app">
    <HelloWorld msg="Welcome to Your Vue.js App"/>
  </div>
</template>

<script>
import HelloWorld from './components/HelloWorld.vue'
export default {
  name: 'App',
  components: {
    HelloWorld
  }
}
</script>

Bước 4 – Quản lý dữ liệu

Vue.js có một hệ thống quản lý dữ liệu rất hiệu quả. Bạn có thể lưu trữ dữ liệu trong các biến và dễ dàng hiển thị chúng trong template.

Ví dụ về quản lý dữ liệu trong Vue:

<template>
  <div id="app">
    <p>{{ message }}</p>
    <button @click="reverseMessage">Reverse Message</button>
  </div>
</template>

<script>
export default {
  data() {
    return {
      message: 'Hello Vue!'
    }
  },
  methods: {
    reverseMessage() {
      this.message = this.message.split('').reverse().join('')
    }
  }
}
</script>

Bước 5 – Tương tác với người dùng

Vue.js cung cấp các cách để bạn tạo các tương tác với người dùng, như khi người dùng click vào một nút hoặc nhập dữ liệu vào một form.

Ví dụ về tương tác với người dùng trong Vue:

<template>
  <div id="app">
    <p>{{ message }}</p>
    <input v-model="message">
    <button @click="clearMessage">Clear</button>
  </div>
</template>

<script>
export default {
  data() {
    return {
      message: 'Hello Vue!'
    }
  },
  methods: {
    clearMessage() {
      this.message = ''    }
  }
}
</script>

Cấu trúc cơ bản của dự án VueJS

Cấu trúc của một dự án Vue.js có thể thay đổi tùy thuộc vào cách bạn thiết lập và các công cụ bạn sử dụng. Tuy nhiên, nhìn chung, một dự án Vue.js thường bao gồm các thư mục và tệp chính sau:

public: Chứa các tài nguyên tĩnh và tệp index.html.
src: Chứa mã nguồn của ứng dụng,, bao gồm các thành phần, tài nguyên và tệp main.vue chính.
src/main.js: Đây là nơi Vue được nhập và tạo instance Vue gốc.
src/App.vue: Đây là nơi bạn sẽ xây dựng bố cục và cấu trúc của ứng dụng của mình.

Có thể hình dung chi tiết hơn qua cấu trúc dự án sau:

vuejs là gì - itviec blog

Ứng dụng hiệu quả VueJS trong lập trình

Sử dụng Vue Router để quản lý điều hướng

Vue Router là một thư viện định tuyến chính thức của Vue.js, giúp lập xây dựng ứng dụng một trang (SPA) với các trải nghiệm điều hướng mượt mà và trực quan. Công cụ này cũng cho phép lập trình viên ánh xạ URL đến các thành phần cụ thể của ứng dụng, tạo ra các ứng dụng nhiều trang phức tạp một cách dễ dàng.

Cách sử dụng Vue Vouter để quản lý điều hướng:

Bước 1: Để bắt đầu, bạn cần cài đặt Vue Router vào dự án Vue.js của mình với npm hoặc yarn: npm install vue-router

Bước 2: Sau khi cài đặt, bạn cần tạo một instance của Vue Router và cấu hình các tuyến đường (routes) của ứng dụng. Tạo một tệp src/router/index.js và thêm cấu hình như sau:

import Vue from 'vue'
import VueRouter from 'vue-router'
import Home from '../views/Home.vue'
import About from '../views/About.vue'
import User from '../views/User.vue'
import Search from '../views/Search.vue'

Vue.use(VueRouter)

const routes = [
  { path: '/', component: Home },
  { path: '/about', component: About },
  { path: '/user/:id', component: User, name: 'user' },
  { path: '/search', component: Search, name: 'search' }
]

const router = new VueRouter({
  mode: 'history',
  routes
})

export default router

Bạn cần import và sử dụng Vue Router trong instance Vue chính của bạn. Mở tệp src/main.js và thêm cấu hình router vào:

import Vue from 'vue'
import App from './App.vue'
import router from './router'

Vue.config.productionTip = false

new Vue({
  router,
  render: h => h(App)
}).$mount('#app')

Bước 3: Để tạo các liên kết điều hướng, bạn sử dụng thành phần router-link. Khi người dùng click vào liên kết này, Vue Router sẽ cập nhật URL và hiển thị thành phần tương ứng.

<template>
  <div id="app">
    <nav>
      <router-link to="/">Home</router-link>
      <router-link to="/about">About</router-link>
      <router-link :to="{ name: 'user', params: { id: 123 } }">User 123</router-link>
      <router-link :to="{ name: 'search', query: { q: 'keyword' } }">Search</router-link>
    </nav>
    <router-view></router-view>
  </div>
</template>

<script>
export default {
  name: 'App'
}
</script>

Bước 4: Để hiển thị thành phần đang hoạt động, bạn sử dụng thành phần <router-view>.

Lưu ý: Thành phần <router-view> sẽ được thay thế bằng thành phần được định nghĩa trong tuyến đường hiện tại.

<template>

  <div>

 <router-view></router-view>

  </div>

</template>

Bước 5: Bạn có thể truyền dữ liệu đến các thành phần thông qua tham số tuyến đường và chuỗi truy vấn.

Tham số tuyến đường

<router-link :to="{ name: 'user', params: { id: 123 } }">User 123</router-link>

Trong thành phần User.vue, bạn có thể truy cập tham số này bằng cách sử dụng this.$route.params.id

<template>
  <div>
    <h1>User ID: {{ $route.params.id }}</h1>
  </div>
</template>

Chuỗi truy vấn:

<router-link :to="{ name: 'search', query: { q: 'keyword' } }">Search</router-link>

Trong thành phần Search.vue, bạn có thể truy cập chuỗi truy vấn này bằng cách sử dụng this.$route.query.q.

Bước 6: Bạn có thể bảo vệ các tuyến đường bằng cách sử dụng các guard (hàm bảo vệ).

Ví dụ, bạn có thể sử dụng beforeEach để kiểm tra quyền truy cập trước khi chuyển hướng đến một tuyến đường:

router.beforeEach((to, from, next) => {
const isAuthenticated = false;  
if (to.name !== 'login' && !isAuthenticated) next({ name: 'login' })
  else next()
})

Sử dụng Vue để quản lý trạng thái ứng dụng

Trong các ứng dụng Vue.js, đặc biệt là các ứng dụng lớn, việc quản lý trạng thái (state) một cách hiệu quả là rất quan trọng. Trạng thái là dữ liệu thay đổi theo thời gian và ảnh hưởng đến giao diện người dùng. Khi ứng dụng trở nên phức tạp, việc theo dõi và cập nhật trạng thái thủ công có thể trở nên khó khăn và dễ dẫn đến lỗi.

Cách sử dụng Vue để quản lý trạng thái ứng dụng:

Cách 1 – Quản lý trạng thái đơn giản:

Data properties: Đối với các ứng dụng nhỏ, bạn có thể sử dụng các data properties của các component để lưu trữ trạng thái cục bộ.
Events: Sử dụng các event để truyền dữ liệu giữa các component. Tuy nhiên, cách này cũng có hạn chế khi ứng dụng trở nên phức tạp.

Cách 2 – Sử dụng Vuex:

Vuex là một thư viện quản lý trạng thái chính thức cho Vue.js, lấy cảm hứng từ kiến trúc Flux. Nó cung cấp một kho lưu trữ tập trung cho tất cả các trạng thái của ứng dụng, giúp bạn dễ dàng quản lý và chia sẻ dữ liệu giữa các component.

vuex - vuejs là gì - itviec blog

Ảnh minh họa Vuex. Nguồn ảnh: Vuejs.org

Một store trong Vuex bao gồm các phần sau:

State: Một đối tượng chứa tất cả các trạng thái của ứng dụng.
Mutations: Các hàm đồng bộ để thay đổi trạng thái.
Actions: Các hàm bất đồng bộ để thực hiện các tác vụ phụ trợ và gọi mutations.
Getters: Các hàm tính toán các giá trị dựa trên trạng thái.
Modules: Chia nhỏ store thành các module để quản lý các phần khác nhau của ứng dụng.

Axios và cách gọi API trong VueJS

Axios là một thư viện HTTP client phổ biến trong JavaScript, được sử dụng rộng rãi trong các dự án Vue.js để thực hiện các yêu cầu HTTP (GET, POST, PUT, DELETE) đến các API backend. Axios giúp đơn giản hóa việc tương tác với các API và cung cấp một cách quản lý dữ liệu hiệu quả trong các ứng dụng Vue.js.

Bước 1: Trước khi sử dụng, bạn cần cài đặt Axios vào dự án Vue.js của mình với npm:

npm install axios

Bước 2: Sử dụng axios trong component.

axios.get(): Gửi một yêu cầu GET đến API.
.then() được gọi khi yêu cầu thành công, response.data chứa dữ liệu trả về.
.catch() được gọi khi có lỗi xảy ra.

Ngoài ra, Axios còn cung cấp nhiều phương thức khác để thực hiện các loại yêu cầu HTTP:

axios.post(): Gửi yêu cầu POST
axios.put(): Gửi yêu cầu PUT
axios.delete(): Gửi yêu cầu DELETE

Bước 3: Tùy chỉnh cấu hình config với các thông số

baseURL: URL gốc cho các yêu cầu

Ví dụ: axios.defaults.baseURL = ‘https://api.example.com’;

headers: Các header bổ sung

Ví dụ:

axios.defaults.headers.common['Authorization'] = 'Bearer your_token';

Bước 4: Sử dụng interceptors

Interceptors cho phép bạn tùy chỉnh các yêu cầu và phản hồi trước khi chúng được gửi hoặc nhận.

Ví dụ:

axios.interceptors.request.use(config => {
  // Thêm token xác thực vào header
  config.headers.Authorization = `Bearer ${localStorage.getItem('token')}`;
  return config;
});

Tối ưu hóa hiệu suất trong VueJS

Tối ưu hóa hiệu suất là một yếu tố quan trọng để xây dựng các ứng dụng Vue.js nhanh chóng và mượt mà. Dưới đây là một số kỹ thuật bạn có thể áp dụng:

Cách 1 – Quản lý vòng lặp và điều kiện

v-for: Chỉ sử dụng key cho các phần tử trong v-for để giúp Vue.js hiệu quả hơn trong việc cập nhật DOM.
v-if/v-else: Sử dụng các điều kiện một cách hợp lý để tránh render các phần tử không cần thiết.
Computed properties: Tính toán các giá trị phức tạp một cách hiệu quả và tránh tính toán lại không cần thiết.
Watchers: Sử dụng watch một cách cẩn thận để tránh tạo ra các vòng lặp vô hạn.

Cách 2 – Tối ưu hóa DOM

v-once: Sử dụng v-once để tránh render lại các phần tử không thay đổi.
Keep-alive: Sử dụng keep-alive để giữ lại các component khi chúng được chuyển đổi, giúp giảm thiểu việc render lại.
Transition: Sử dụng transition để tạo hiệu ứng chuyển đổi mượt mà mà không ảnh hưởng đến hiệu suất.
Fragment: Sử dụng template để render nhiều gốc element mà không tạo ra một phần tử div vô hình.

Cách 3 – Quản lý trạng thái

Vuex: Sử dụng Vuex để quản lý trạng thái một cách hiệu quả, đặc biệt với các ứng dụng lớn.
Computed properties: Tính toán các giá trị dựa trên state một cách hiệu quả.
Watchers: Sử dụng watch để phản ứng với sự thay đổi của state.

Cách 4 – Tối ưu hóa Build

Webpack: Cấu hình Webpack để tối ưu hóa bundle size và thời gian tải.
Tree shaking: Loại bỏ các code không sử dụng.
Code splitting: Chia code thành các chunk nhỏ để tải từng phần khi cần thiết.
Lazy loading: Tải các component khi cần thiết để cải thiện thời gian tải ban đầu.

Cách 5 – Tối ưu hóa hiệu suất API

Lazy loading: Chỉ tải dữ liệu khi cần thiết.
Pagination: Phân trang để giảm tải lượng dữ liệu truyền tải.
Caching: Lưu trữ dữ liệu đã tải để tránh gọi API không cần thiết.
Debouncing/throttling: Hạn chế số lần gọi API trong một khoảng thời gian nhất định.

Cách 6 – Công cụ phân tích hiệu suất

Vue Devtools: Sử dụng Vue Devtools để kiểm tra hiệu suất của ứng dụng.
Lighthouse: Sử dụng Lighthouse để đánh giá hiệu suất của trang web.

Các câu hỏi thường gặp về VueJS là gì

VueJS dùng cho lập trình backend hay frontend?

Vue.js là một framework front-end mà các nhà phát triển có kinh nghiệm có thể sử dụng mà không cần phải nắm vững nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau. Bạn có thể tạo ra các ứng dụng web tuyệt vời, tiện lợi và toàn diện nếu bạn biết các kiến thức cơ bản về CSS, HTML và Javascript.

VueJS đang được sử dụng trong những dự án nào?

Nhiều công ty đang chuyển sang Vue.js để tạo ra các trang web được cá nhân hóa độc đáo. Google, Apple, Behance, Grammarly, Zoom, Tesla, Xiaomi, Grammaly, Trivago,… là một vài dự án sử dụng Vue.js điển hình mà bạn có thể tham khảo.

Khi nào nên sử dụng VueJS?

Trang web thương mại điện tử: Vue.js giúp tạo ra các cửa hàng trực tuyến hấp dẫn và thân thiện với người dùng, với các tính năng như danh mục sản phẩm, giỏ hàng, trang thanh toán và phương thức thanh toán. Vue.js cũng có thể tích hợp với các nền tảng thương mại điện tử như Shopify, WooCommerce và Magento.
Nền tảng truyền thông xã hội: Bạn có thể dùng Vue.js để xây dựng các nền tảng mạng xã hội với các tính năng như bảng tin, hồ sơ, bình luận, thích và trò chuyện. Vue.js cũng có thể hoạt động với các công nghệ thời gian thực như Firebase, Socket.io và Pusher.
Phân tích và hiển thị dữ liệu: Vue.js giúp tạo ra các biểu đồ dữ liệu và bảng điều khiển tương tác với các tính năng như biểu đồ, đồ thị, bản đồ và bảng. Vue.js cũng có thể hoạt động với các thư viện hiển thị dữ liệu như D3.js, Chart.js và ECharts.
Trò chơi và giải trí: Vue.js có thể giúp bạn tạo ra các trò chơi và ứng dụng giải trí nhập vai, với các tính năng như animation, hiệu ứng âm thanh.

Hướng dẫn cách cài đặt VueJS

Yêu cầu trước khi cài đặt Vue.js: Đảm bảo bạn đã cài đặt Node.js và npm (hoặc yarn) trên máy tính. Node.js là một môi trường runtime JavaScript, trong khi npm là một trình quản lý gói cho Node.js. Bạn có thể tải xuống và cài đặt Node.js từ trang web chính thức của NodeJS.

Đọc thêm: NodeJS là gì: Tổng quan kiến thức NodeJS và Top 5 NodeJS framework

Có nhiều cách để cài đặt Vue.js, nhưng hai cách phổ biến nhất là sử dụng CDN hoặc cài đặt cục bộ bằng npm.

Cách 1 – Sử dụng CDN

Thêm thẻ <script> vào trang HTML (Thay 2.x bằng phiên bản Vue.js mong muốn):

<script src="https://cdn.jsdelivr.net/npm/vue@2.x/dist/vue.js"></script>

Bắt đầu sử dụng Vue.js trong mã HTML của bạn.

Cách 2 – Cài đặt cục bộ bằng npm

Mở terminal hoặc command prompt và tạo một thư mục mới cho dự án của bạn.
Khởi tạo một package.json: npm init -y
Cài đặt Vue.js: npm install vue
Sử dụng Vue.js trong mã JavaScript:

import Vue from 'vue'
// Tạo một instance của Vue
new Vue({
// Options
}).$mount('#app')

Tổng kết VueJS là gì

Khi xây dựng một ứng dụng trang đơn (SPA) hoặc giao diện người dùng (UI) chức năng, với những tính năng vượt trội, Vue.js có thể là “cánh tay phải” đắc lực của bạn. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu hơn về framework VueJS là gì và biết cách khai thác tối đa hiệu quả nó để xây dựng những trang web chất lượng và hoạt động mượt mà.