• Ngày xuất bản:

Spring MVC là gì: Hướng dẫn xây dựng ứng dụng với Spring MVC

spring mvc là gì - itviec blog

Trong thế giới phát triển ứng dụng web bằng Java, Spring MVC nổi lên như một trong những framework mạnh mẽ và phổ biến nhất. Việc nắm vững Spring MVC không chỉ là học một công cụ, mà là tiếp cận một phương pháp luận để phát triển ứng dụng web một cách có tổ chức và hiệu quả.

Đọc bài viết này để hiểu rõ hơn về:

  • Tổng quan về Spring MVC và lợi ích của nó
  • Kiến trúc cốt lõi của Spring MVC
  • Các khái niệm và tính năng quan trọng 
  • Xây dựng ứng dụng với Spring MVC cơ bản 
  • Ứng dụng thực tiễn và mẹo sử dụng Spring MVC
  • Tương lai của Spring MVC và hệ sinh thái Spring

Đọc chi tiết: Spring là gì? Spring Framework là gì?

Spring MVC là gì?

Spring MVC là một module cốt lõi của Spring Framework, được thiết kế chuyên biệt để xây dựng các ứng dụng web trong Java. Nó triển khai đầy đủ mẫu kiến trúc kinh điển Model-View-Controller (MVC), giúp tổ chức mã nguồn một cách rõ ràng và khoa học.

Trong hệ sinh thái Spring, Spring MVC là nền tảng cho việc phát triển web. Spring Boot sau này ra đời đã giúp đơn giản hóa việc cấu hình và triển khai một ứng dụng Spring MVC, nhưng “trái tim” xử lý các yêu cầu web vẫn chính là Spring MVC.

Ra đời từ những năm đầu của thập niên 2000, Spring MVC đã trải qua một chặng đường dài phát triển và trưởng thành, trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho lập trình viên Java web. Sự phổ biến này đến từ việc nó giải quyết hiệu quả các vấn đề cố hữu trong phát triển web thời kỳ đầu, như sự hỗn loạn giữa logic nghiệp vụ và giao diện trong các công nghệ cũ như JSP/Servlet.

Những lợi ích chính khi sử dụng Spring MVC:

  • Phân tách rõ ràng các thành phần (Separation of Concerns): Đây là lợi ích lớn nhất. Logic xử lý, dữ liệu và giao diện được tách bạch hoàn toàn. Điều này giúp mã nguồn dễ đọc, dễ bảo trì, dễ kiểm thử (test) và cho phép các nhóm phát triển (backend, frontend) làm việc song song hiệu quả hơn.
  • Tính linh hoạt và khả năng tùy biến cao: Spring MVC không ép buộc bạn phải theo một khuôn mẫu cứng nhắc. Bạn có thể tự do lựa chọn công nghệ cho View (JSP, Thymeleaf), cách xử lý dữ liệu, và cấu hình các thành phần theo nhu cầu cụ thể của dự án.
  • Tích hợp liền mạch với hệ sinh thái Spring: Là một phần của Spring Framework, nó được hưởng lợi từ các tính năng mạnh mẽ khác như Dependency Injection (DI), Aspect-Oriented Programming (AOP), Spring Security (bảo mật), và Spring Data (truy cập dữ liệu), tạo thành một bộ công cụ toàn diện.
  • Hỗ trợ mạnh mẽ để xây dựng RESTful APIs: Với các annotation như @RestController và @ResponseBody, việc xây dựng các dịch vụ web RESTful để cung cấp dữ liệu cho các ứng dụng single-page (SPA) hoặc di động trở nên vô cùng đơn giản và trực quan.
  • Cộng đồng lớn và tài liệu phong phú: Với lịch sử phát triển lâu dài, Spring MVC sở hữu một cộng đồng người dùng đông đảo trên toàn thế giới. Hầu hết mọi vấn đề bạn gặp phải đều đã có người hỏi và giải đáp trên các diễn đàn như Stack Overflow, cùng với nguồn tài liệu chính thức cực kỳ chi tiết.

Đọc chi tiết: MVC là gì: Tổng quan MVC và Ứng dụng mô hình MVC trong lập trình

Kiến trúc cốt lõi của Spring MVC

Để làm chủ Spring MVC, điều kiện tiên quyết là phải hiểu rõ kiến trúc nền tảng của nó. Kiến trúc này xoay quanh mẫu thiết kế Model-View-Controller (MVC) và một thành phần trung tâm có tên là DispatcherServlet.

Tổng quan về mô hình MVC (Model-View-Controller)

Mô hình MVC là một mẫu kiến trúc phần mềm kinh điển, giúp phân tách ứng dụng thành ba thành phần có vai trò riêng biệt, giúp mã nguồn trở nên có tổ chức và dễ quản lý.

  • Model: Là nơi chứa dữ liệu và logic nghiệp vụ của ứng dụng. Nó không quan tâm đến việc dữ liệu sẽ được hiển thị như thế nào. Nhiệm vụ của nó là xử lý, truy xuất và chuẩn bị dữ liệu.
  • View: Chịu trách nhiệm hiển thị dữ liệu (Model) cho người dùng cuối. View chỉ nhận dữ liệu từ Controller và trình bày nó. Ví dụ: một trang JSP, một template Thymeleaf.
  • Controller: Đóng vai trò điều phối viên. Nó tiếp nhận yêu cầu từ người dùng, tương tác với Model để thực thi các nghiệp vụ, sau đó chọn một View phù hợp để trả về kết quả cho người dùng.

Cách tiếp cận này giúp giảm sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các thành phần, giúp việc phát triển, bảo trì và kiểm thử trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Các thành phần chính và luồng xử lý request

Trung tâm của kiến trúc Spring MVC là DispatcherServlet. Nó hoạt động như một “Front Controller,” nghĩa là mọi yêu cầu HTTP từ client đều đi qua nó đầu tiên. Sau đó, DispatcherServlet sẽ điều phối yêu cầu này đến các thành phần khác để xử lý.

Hãy cùng đi sâu vào từng “nhân vật” trong luồng xử lý này:

Sơ đồ luồng xử lý một Request

Hãy tưởng tượng một yêu cầu của người dùng đi qua một dây chuyền sản xuất sau:

Bây giờ, hãy xem vai trò của từng trạm trong dây chuyền.

DispatcherServlet (Front Controller)

  • Vai trò: Là cổng vào duy nhất của ứng dụng. Nó tiếp nhận tất cả các request HTTP, phân tích chúng và ủy quyền cho các thành phần phù hợp xử lý.
  • Cấu hình: Trước đây, DispatcherServlet thường được khai báo trong file web.xml. Với Spring Boot hoặc cấu hình dựa trên Java (Java-based configuration), việc này được tự động hóa, nhưng bạn vẫn có thể tùy chỉnh nó qua lớp AbstractAnnotationConfigDispatcherServletInitializer.

HandlerMapping (Người chỉ đường)

  • Vai trò: Sau khi nhận request, DispatcherServlet sẽ hỏi HandlerMapping rằng: “Với URL là /san-pham/123, Controller nào sẽ xử lý?”. HandlerMapping sẽ quét qua các Controller đã được định nghĩa và tìm ra phương thức phù hợp.
  • Triển khai phổ biến: RequestMappingHandlerMapping là triển khai mặc định, nó tìm kiếm các phương thức được đánh dấu bằng annotation @RequestMapping, @GetMapping, @PostMapping, v.v.

Controller (Người xử lý)

  • Vai trò: Đây là nơi logic nghiệp vụ được thực thi. Controller nhận request, tương tác với các service hoặc repository để xử lý dữ liệu, sau đó đóng gói kết quả và thông tin về View sẽ hiển thị.
  • Cách tạo: Bạn tạo một class và đánh dấu nó bằng @Controller (cho ứng dụng web truyền thống) hoặc @RestController (để xây dựng RESTful APIs, tự động chuyển đổi kết quả thành JSON/XML).

ModelAndView (Gói hàng)

  • Vai trò: Là một đối tượng "container" tiện lợi do Controller trả về. Nó chứa hai thứ: Model (dữ liệu cần hiển thị, thường là một Map) và tên logic của View (một chuỗi, ví dụ: "productDetail").
  • Cách trả về: Controller sẽ tạo một đối tượng ModelAndView, thêm dữ liệu vào đó và trả về cho DispatcherServlet.
ModelAndView mav = new ModelAndView("productDetail"); mav.addObject("product", productService.getProductById(123)); return mav;

ViewResolver (Người phiên dịch)

  • Vai trò: DispatcherServlet nhận ModelAndView và không biết "productDetail" là file nào. Nó sẽ đưa tên logic này cho ViewResolver. ViewResolver sẽ “dịch” tên logic này thành một đường dẫn đến file View cụ thể.
  • Triển khai phổ biến: InternalResourceViewResolver thường được dùng cho JSP. Nó sẽ thêm tiền tố (prefix) và hậu tố (suffix) vào tên logic. Ví dụ: "productDetail" sẽ được dịch thành /WEB-INF/views/productDetail.jsp. ThymeleafViewResolver được dùng cho template Thymeleaf.

View (Người trình bày)

  • Vai trò: Là trạm cuối cùng. View (ví dụ: file productDetail.jsp) nhận dữ liệu từ Model, thực hiện các logic hiển thị (như vòng lặp, điều kiện) và render ra HTML cuối cùng.
  • Công nghệ thường dùng: JSP, Thymeleaf (khuyến khích), FreeMarker, Velocity.

Cuối cùng, DispatcherServlet nhận kết quả HTML từ View và gửi nó về trình duyệt của người dùng dưới dạng một HTTP Response, kết thúc một chu kỳ xử lý request.

Các khái niệm và tính năng quan trọng của Spring MVC

Sau đây chúng ta sẽ đi sâu vào các “viên gạch” quan trọng đã làm nên sức mạnh và sự linh hoạt của Spring MVC. Đây là những khái niệm và tính năng bạn sẽ sử dụng hàng ngày khi làm việc với framework này.

Annotations – Ngôn ngữ giao tiếp với framework

Annotations là cách chính để bạn “chỉ thị” cho Spring MVC biết phải làm gì với code của bạn. Chúng giúp giảm thiểu cấu hình XML rườm rà và làm cho code trở nên trực quan hơn. 

Dưới đây là một vài Annotations bạn sẽ thường xuyên gặp trong quá trình phát triển sử dụng mô hình Spring MVC:

1. @Controller & @RestController:

  • @Controller: Đánh dấu một class là một Controller truyền thống. Các phương thức trong class này thường trả về tên của một View (ví dụ: tên file JSP/Thymeleaf).
  • @RestController: Là sự kết hợp của @Controller và @ResponseBody. Nó chuyên dùng để xây dựng RESTful APIs, nơi mỗi phương thức trả về dữ liệu (như JSON/XML) trực tiếp cho client thay vì một View.

2. @RequestMapping và các biến thể: Ánh xạ một request HTTP tới một phương thức xử lý (handler method).

  • @RequestMapping("/users"): Có thể xử lý mọi phương thức HTTP (GET, POST, etc.).
  • @GetMapping("/users"): Chỉ xử lý request GET.
  • @PostMapping("/users"): Chỉ xử lý request POST.
  • Tương tự với @PutMapping, @DeleteMapping, @PatchMapping.

3. Lấy dữ liệu từ Request:

  • @RequestParam: Lấy giá trị từ query parameter trong URL. Ví dụ: ?id=123.
  • @PathVariable: Lấy giá trị từ một phần của đường dẫn URI. Ví dụ: /users/{id}.
  • @RequestBody: Ánh xạ toàn bộ phần thân (body) của request (thường là một chuỗi JSON/XML) vào một đối tượng Java (POJO).

4. Xử lý dữ liệu trả về:

@ResponseBody: Báo cho Spring biết rằng giá trị trả về của phương thức nên được ghi thẳng vào body của HTTP response, thay vì được phân giải thành một View.

@RestController đã tích hợp sẵn annotation này.

5. Làm việc với Model và Session:

@ModelAttribute: Có hai cách dùng chính:

  • Trên phương thức: Phương thức đó sẽ được thực thi trước cả handler method, giá trị nó trả về sẽ được tự động thêm vào Model.
  • Trên tham số của phương thức: Lấy một đối tượng đã có sẵn trong Model để sử dụng.

@SessionAttributes: Lưu trữ các model attribute trong session HTTP, giúp duy trì trạng thái qua nhiều request.

6. Xác thực dữ liệu:

@Valid / @Validated: Kích hoạt cơ chế kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu đầu vào (ví dụ: một đối tượng được gửi lên từ form).

Xử lý Form (Form Handling) 

Spring MVC cung cấp cơ chế mạnh mẽ để xử lý dữ liệu từ các form HTML.

  • Data Binding: Spring có khả năng tự động “bind” (liên kết) các trường dữ liệu từ một form (ví dụ: username, password) vào các thuộc tính của một đối tượng Java (thường gọi là Command Object hoặc Form-backing Object).
  • Form Tags: Khi dùng với JSP, Spring cung cấp một thư viện thẻ (form tags) giúp dễ dàng tạo form và liên kết nó với Command Object, cũng như hiển thị các lỗi xác thực một cách thuận tiện. Với Thymeleaf, việc tích hợp cũng rất liền mạch.

Xác thực dữ liệu (Data Validation) 

Việc đảm bảo dữ liệu người dùng nhập vào là hợp lệ là một yêu cầu bắt buộc.Spring tích hợp hoàn hảo với tiêu chuẩn Bean Validation (JSR 303/JSR 380): Bạn chỉ cần thêm các annotation xác thực như @NotNull, @Size(min=6, max=20), @Email, @Pattern(regexp="...") trực tiếp lên các trường của đối tượng Java.

Khi kết hợp @Valid trong Controller, nếu dữ liệu không hợp lệ, các lỗi sẽ được ghi lại và bạn có thể dễ dàng hiển thị chúng trên View để thông báo cho người dùng.

Xử lý ngoại lệ (Exception Handling) 

Một ứng dụng tốt phải xử lý được các tình huống không mong muốn.

  • @ExceptionHandler: Đặt annotation này trên một phương thức bên trong Controller để “bắt” và xử lý một loại ngoại lệ cụ thể chỉ xảy ra trong Controller đó.
  • @ControllerAdvice / @RestControllerAdvice: Đây là cách xử lý ngoại lệ toàn cục. Bạn tạo một class riêng được đánh dấu bằng annotation này, và các phương thức @ExceptionHandler bên trong nó sẽ xử lý ngoại lệ từ tất cả các Controller trong ứng dụng. Điều này giúp tránh lặp lại code xử lý lỗi.

Interceptors (Bộ Chặn) 

Interceptor cho phép bạn thực thi một đoạn logic trước khi request được xử lý bởi Controller, sau khi Controller xử lý xong, hoặc sau khi View đã được render.

Interceptor rất hữu ích cho các tác vụ xuyên suốt (cross-cutting concerns) như:

  • Ghi log (logging) mọi request.
  • Kiểm tra xác thực (authentication) và phân quyền (authorization).
  • Thêm các thuộc tính chung vào ModelAndView cho mọi request.

Cách tạo: Triển khai interface HandlerInterceptor (hoặc kế thừa lớp HandlerInterceptorAdapter đã lỗi thời) và đăng ký nó với Spring.

Hỗ trợ RESTful Web Services 

Đây là một trong những thế mạnh lớn nhất của Spring MVC hiện đại.

  • @RestController: Như đã đề cập, đây là chìa khóa để xây dựng API.
  • Xử lý HTTP Methods: Dễ dàng ánh xạ các hành động CRUD (Create, Read, Update, Delete) tới các phương thức POST, GET, PUT, DELETE tương ứng.
  • Content Negotiation: Spring có thể tự động chuyển đổi đối tượng Java trả về thành định dạng mà client yêu cầu (víg dụ: JSON hoặc XML) dựa trên header Accept của request.

Tải tệp lên (File Uploading) 

Spring MVC đơn giản hóa việc xử lý các tệp được tải lên từ client.

  • Cấu hình MultipartResolver: Bạn cần cấu hình một bean MultipartResolver để Spring có thể xử lý các request multipart (request chứa tệp). Với Spring Boot, việc này thường được tự động cấu hình khi bạn thêm dependency cần thiết.
  • Xử lý trong Controller: Sử dụng MultipartFile làm tham số trong handler method để dễ dàng nhận và xử lý tệp tin được tải lên.

Đa ngôn ngữ (Localization – i18n) 

Spring cung cấp cơ chế toàn diện để xây dựng các ứng dụng hỗ trợ nhiều ngôn ngữ. Bằng cách sử dụng các ResourceBundleMessageSource và LocaleResolver, bạn có thể dễ dàng quản lý các file chứa chuỗi văn bản cho từng ngôn ngữ và hiển thị ngôn ngữ phù hợp dựa trên lựa chọn của người dùng hoặc cài đặt trình duyệt.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về tất cả các khái niệm và tính năng ở trên tại Tài liệu Spring Web MVC chính thức.

Xây dựng ứng dụng với Spring MVC cơ bản 

Lý thuyết sẽ trở nên dễ hiểu hơn rất nhiều khi được áp dụng vào thực tế. Trong phần này, chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng một ứng dụng “Hello World” đơn giản với Spring MVC và Spring Boot.

Yêu cầu cài đặt

Trước khi bắt đầu, hãy chắc chắn rằng bạn đã cài đặt các công cụ sau:

  • Java Development Kit (JDK): Phiên bản 17 trở lên.
  • Maven hoặc Gradle: Công cụ quản lý thư viện và build dự án.
  • IDE: Một môi trường phát triển tích hợp như IntelliJ IDEA (Community/Ultimate) hoặc Eclipse.

Bước 1: Thiết lập dự án (với Spring Initializr)

Spring Initializr là công cụ tuyệt vời giúp tạo nhanh một bộ khung dự án Spring Boot với các cấu hình cơ bản.

  1. Truy cập trang web: start.spring.io
  2. Điền các thông tin cho dự án của bạn:
    • Project: Maven Project
    • Language: Java
    • Spring Boot: Chọn phiên bản ổn định (ví dụ: 3.x.x)
    • Project Metadata:
      • Group: com.example
      • Artifact: spring-mvc-demo
      • Packaging: Jar
      • Java: 17
  3. Trong mục Dependencies, nhấn “ADD DEPENDENCIES” và tìm kiếm, sau đó thêm vào:
    • Spring Web: Thư viện cốt lõi cho việc xây dựng ứng dụng web, bao gồm Spring MVC.
    • Thymeleaf: Template engine giúp chúng ta tạo các trang View. (Bạn cũng có thể chọn tomcat-embed-jasper nếu muốn dùng JSP).
  4. Nhấn nút “GENERATE”. Một file .zip sẽ được tải về.
  5. Giải nén file zip và mở dự án bằng IDE của bạn.

Bước 2: Tạo một Controller đơn giản

Controller sẽ tiếp nhận yêu cầu từ người dùng và quyết định phải làm gì tiếp theo.

  1. Trong IDE, tìm đến thư mục src/main/java/com/example/springmvcdemo.
  2. Tạo một package mới tên là controller.
  3. Trong package controller, tạo một class Java mới tên là HelloController.
  4. Điền nội dung sau vào file HelloController.java:
package com.example.springmvcdemo.controller;

import org.springframework.stereotype.Controller;
import org.springframework.ui.Model;
import org.springframework.web.bind.annotation.GetMapping;
import org.springframework.web.bind.annotation.RequestParam;

@Controller public class HelloController {
  @GetMapping("/hello") public String
      sayHello(@RequestParam(name = "name", required = false,
                             defaultValue = "World") String name,
               Model model) {
    // 1. Thêm một thuộc tính vào Model
    model.addAttribute("message", name);

    // 2. Trả về tên của file View (không có đuôi .html)
    return "greeting";
  }
}

Giải thích:

  • @Controller: Đánh dấu đây là một Controller.
  • @GetMapping("/hello"): Ánh xạ các request HTTP GET có đường dẫn /hello tới phương thức sayHello().
  • @RequestParam(...): Lấy giá trị của tham số name từ URL (ví dụ: /hello?name=Gemini). Nếu không có, giá trị mặc định là “World”.
  • Model model: Spring sẽ tự động cung cấp một đối tượng Model. Chúng ta dùng nó để truyền dữ liệu sang cho View.
  • model.addAttribute("message", name): Đặt một thuộc tính tên là message với giá trị là biến name vào trong Model.
  • return "greeting": Trả về tên logic của View. Spring và Thymeleaf sẽ tìm file greeting.html trong thư mục templates.

Bước 3: Tạo View (sử dụng Thymeleaf)

View là nơi hiển thị dữ liệu cho người dùng.

  1. Trong cây thư mục dự án, tìm đến src/main/resources/templates.
  2. Tạo một file HTML mới trong thư mục này và đặt tên là greeting.html.
  3. Điền nội dung sau vào file greeting.html:
<!DOCTYPE html>
<html lang="en" xmlns:th="http://www.thymeleaf.org">
<head>
    <meta charset="UTF-8">
    <title>Greeting Page</title>
</head>
<body>
    <h1>Hello, <span th:text="${message}">Guest</span>!</h1>
</body>
</html>

Giải thích:

  • xmlns:th="http://www.thymeleaf.org": Khai báo để sử dụng các thuộc tính của Thymeleaf.
  • <span th:text="${message}">Guest</span>: Đây là cú pháp của Thymeleaf. Nó sẽ lấy giá trị của thuộc tính message mà chúng ta đã đặt trong Controller và chèn nó vào trong thẻ <span>. "Guest" chỉ là nội dung giữ chỗ, sẽ bị thay thế khi chạy.

Bước 4: Chạy ứng dụng và kiểm tra

Bây giờ là lúc xem thành quả!

  1. Tìm đến file SpringMvcDemoApplication.java (file có chứa phương thức main).
  2. Chạy file này bằng cách nhấn chuột phải và chọn “Run”.
  3. Mở trình duyệt web và truy cập vào một trong hai địa chỉ sau:
http://localhost:8080/hello

Kết quả: Trang web hiển thị “Hello, World!”

http://localhost:8080/hello?name=Spring

Kết quả: Trang web hiển thị “Hello, Spring!”

Vậy là bạn đã xây dựng và chạy thành công ứng dụng Spring MVC đầu tiên của mình! Từ nền tảng này, bạn có thể phát triển thêm nhiều tính năng phức tạp hơn.

11 nguyên tắc áp dụng Spring MVC hiệu quả

Nắm vững các khái niệm cơ bản là bước đầu tiên. Để trở thành một lập trình viên Spring MVC giỏi, bạn cần áp dụng các nguyên tắc và kinh nghiệm sau vào dự án thực tế:

Thiết kế Controller

  • Giữ Controller “mỏng” (Thin Controllers): Nguyên tắc quan trọng nhất là không đặt logic nghiệp vụ phức tạp vào Controller. Vai trò chính của Controller là tiếp nhận request, gọi đến lớp Service để xử lý logic, và trả về ModelAndView hoặc dữ liệu. Điều này giúp code dễ bảo trì và kiểm thử hơn.
  • Sử dụng HTTP Methods đúng ngữ nghĩa: Hãy tôn trọng ý nghĩa của các phương thức HTTP. Dùng GET để lấy dữ liệu, POST để tạo mới, PUT/PATCH để cập nhật, và DELETE để xóa. Điều này giúp các API của bạn trở nên rõ ràng và dễ hiểu.

Quản lý View và Model

  • Tránh logic phức tạp trong View: Lớp View (JSP, Thymeleaf) chỉ nên chịu trách nhiệm hiển thị dữ liệu. Hạn chế tối đa các vòng lặp, điều kiện phức tạp hay tính toán trong View. Hãy chuẩn bị sẵn dữ liệu cần thiết từ Controller.
  • Sử dụng @ModelAttribute hiệu quả: Dùng @ModelAttribute trên các phương thức để chuẩn bị các dữ liệu chung (ví dụ: danh sách các danh mục sản phẩm) cho nhiều request trong cùng một Controller, tránh lặp lại code.

Bảo mật 

  • Tích hợp Spring Security: Đối với bất kỳ ứng dụng nào cần xác thực và phân quyền, Spring Security là lựa chọn hàng đầu. Nó tích hợp liền mạch với Spring MVC để bảo vệ các endpoint của bạn.
  • Luôn xác thực dữ liệu đầu vào (Validate Input): Đừng bao giờ tin tưởng dữ liệu từ người dùng. Hãy sử dụng Bean Validation và các kỹ thuật làm sạch dữ liệu để ngăn chặn các lỗ hổng bảo mật phổ biến như Cross-Site Scripting (XSS) và SQL Injection. Spring Security cũng cung cấp cơ chế bảo vệ chống lại Cross-Site Request Forgery (CSRF).

Tối ưu hiệu năng 

  • Caching: Đối với các dữ liệu ít thay đổi (ví dụ: thông tin cấu hình, danh sách tỉnh thành), hãy áp dụng cơ chế caching (bộ nhớ đệm) để giảm số lần truy vấn xuống cơ sở dữ liệu, giúp tăng tốc độ phản hồi của ứng dụng.
  • Sử dụng View phù hợp: Các template engine hiện đại như Thymeleaf thường được ưa chuộng hơn JSP vì cú pháp tự nhiên và khả năng hoạt động độc lập. Tuy nhiên, hãy xem xét hiệu năng của từng loại trong bối cảnh cụ thể của dự án.

Viết Unit Test và Integration Test 

  • Sử dụng MockMvc: Spring MVC cung cấp một framework kiểm thử mạnh mẽ là MockMvc. Nó cho phép bạn thực hiện các request HTTP giả lập đến Controller mà không cần khởi động toàn bộ server, giúp việc viết unit test và integration test cho tầng web trở nên dễ dàng và nhanh chóng.
  • Kiểm thử lớp Service: Vì logic nghiệp vụ nằm ở lớp Service, hãy đảm bảo rằng bạn có đầy đủ unit test cho các lớp này.

Ưu tiên cấu hình bằng Java

Đối với các dự án mới, hãy sử dụng cách cấu hình bằng Java (Java-based configuration). Cách tiếp cận này an toàn hơn về kiểu dữ liệu, dễ dàng tái cấu trúc (refactor) và điều hướng trong IDE so với việc sử dụng các file XML. Spring Boot đã mặc định sử dụng phương pháp này.

Tương lai của Spring MVC và hệ sinh thái Spring

Spring MVC không phải là một công nghệ đứng yên. Nó liên tục phát triển cùng với toàn bộ hệ sinh thái Spring để đáp ứng các yêu cầu của ứng dụng hiện đại. Dưới đây là những xu hướng định hình tương lai của việc phát triển web với Spring.

Spring WebFlux: Làn gió mới cho lập trình phản hồi (Reactive)

Bên cạnh Spring MVC truyền thống, Spring Framework 5 đã giới thiệu Spring WebFlux, một framework web hoàn toàn mới được xây dựng dựa trên triết lý lập trình phản hồi (reactive programming).

Không giống như mô hình một luồng cho mỗi request (thread-per-request) của MVC, WebFlux sử dụng mô hình bất đồng bộ, không chặn (non-blocking). Nó có thể xử lý số lượng kết nối đồng thời cực lớn chỉ với một số lượng luồng nhỏ, giúp tiết kiệm tài nguyên hệ thống một cách đáng kể.

Khi nào nên cân nhắc WebFlux?

  • Khi bạn cần xây dựng các hệ thống có khả năng chịu tải rất cao, các ứng dụng streaming dữ liệu theo thời gian thực (real-time).
  • Các ứng dụng có nhiều tác vụ chờ đợi I/O (ví dụ: gọi đến các API khác, truy vấn cơ sở dữ liệu).
  • Kiến trúc Microservices cần giao tiếp hiệu quả và có khả năng phục hồi lỗi cao.

Tuy nhiên, Spring MVC vẫn là lựa chọn hoàn hảo và đơn giản hơn cho phần lớn các ứng dụng web truyền thống, các ứng dụng CRUD, và khi logic nghiệp vụ là thứ chiếm nhiều tài nguyên CPU hơn là I/O.

Sự phát triển của Spring Boot

Spring Boot không phải là tương lai xa vời mà là hiện tại và là một phần không thể tách rời khi làm việc với Spring MVC. Sự ra đời của nó đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi.

Nhờ Spring Boot, việc khởi tạo và phát triển một ứng dụng Spring MVC trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn bao giờ hết, vì nó hoạt động dựa trên nguyên tắc “convention over configuration” (quy ước cấu hình).

  • Tự động cấu hình (Auto-configuration): Tự động thiết lập các bean cần thiết như DispatcherServlet, ViewResolver, DataSource… bạn gần như không cần file cấu hình nào.
  • Máy chủ nhúng (Embedded Server): Tích hợp sẵn Tomcat, Jetty hoặc Undertow. Bạn chỉ cần chạy một file JAR duy nhất mà không cần triển khai file WAR lên một server riêng biệt.
  • Quản lý dependencies: Các gói starter (như spring-boot-starter-web) giúp bạn thêm tất cả các thư viện cần thiết với phiên bản tương thích chỉ bằng một khai báo duy nhất.

Đọc chi tiết: Spring Boot tutorial chi tiết từ A-Z cho lập trình viên Java

Xu hướng microservices: Spring vẫn là trụ cột chính

Kiến trúc microservices, nơi một ứng dụng lớn được chia thành nhiều dịch vụ nhỏ, độc lập, đã trở thành tiêu chuẩn cho các hệ thống phức tạp.

Spring MVC/Spring Boot vẫn là nền tảng số một để xây dựng các microservice trong thế giới Java vì:

  • Spring Boot giúp tạo ra các dịch vụ nhỏ, nhẹ, có thể đóng gói và chạy độc lập một cách cực kỳ nhanh chóng.
  • Spring MVC với @RestController giúp việc xây dựng các RESTful API để các service giao tiếp với nhau trở nên vô cùng đơn giản.
  • Hệ sinh thái Spring Cloud được xây dựng trên nền tảng Spring Boot, cung cấp đầy đủ các công cụ cần thiết cho một kiến trúc microservices như: Service Discovery (Eureka), API Gateway, Distributed Configuration…

Tóm lại, dù các mô hình mới như WebFlux ra đời, Spring MVC – với sự hỗ trợ đắc lực của Spring Boot vẫn là một lựa chọn cực kỳ mạnh mẽ, phù hợp với đại đa số các bài toán và là trái tim của kiến trúc microservices hiện đại.

Các câu hỏi thường gặp về Spring MVC

Spring MVC có còn phù hợp trong thời đại của React/Angular không?

Hoàn toàn phù hợp. Vai trò của Spring MVC đã thay đổi một chút. Thay vì render các trang HTML phía server, giờ đây Spring MVC thường được dùng để tạo ra các RESTful API (sử dụng @RestController). Các framework frontend như React, Angular, Vue.js sẽ gọi đến các API này để lấy dữ liệu và tự xử lý việc hiển thị trên trình duyệt của người dùng.

Tôi có bắt buộc phải dùng lớp ModelAndView không?

Không bắt buộc. ModelAndView là một cách để trả về cả Model và View cùng lúc. Tuy nhiên, có một cách tiếp cận phổ biến và linh hoạt hơn là:

  • Khai báo một tham số Model trong phương thức của bạn.
  • Dùng model.addAttribute(...) để thêm dữ liệu.
  • Trả về một String là tên của View.

Liệu học Spring MVC có còn quan trọng trong năm 2025 không?

Cực kỳ quan trọng. Spring MVC, đặc biệt là khi kết hợp với Spring Boot, vẫn là tiêu chuẩn hàng đầu trong hệ sinh thái Java để xây dựng các ứng dụng web và microservices. Hàng ngàn công ty lớn và các dự án doanh nghiệp vẫn đang sử dụng và phát triển ứng dụng dựa trên nền tảng này. Nắm vững Spring MVC là một kỹ năng cốt lõi và có giá trị cao đối với bất kỳ lập trình viên Java nào.

Tổng kết

Qua bài viết, chúng ta đã khám phá toàn diện Spring MVC, từ kiến trúc cốt lõi đến các ứng dụng thực tế. Rõ ràng, với sự trợ lực của Spring Boot, Spring MVC vẫn là một lựa chọn hàng đầu, cực kỳ mạnh mẽ để xây dựng từ các trang web truyền thống cho đến những RESTful API phức tạp trong kiến trúc microservices.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn một nguồn thông tin phong phú, vững chắc. Giờ là lúc bạn tự mình bắt tay vào thực hành, bởi đó chính là con đường tốt nhất để thực sự làm chủ công nghệ này. Chúc bạn thành công!

Chia sẻ bài viết
TAG:
Chuyên môn IT
TÁC GIẢ
Tien Tran
Tien Tran

iOS Developer

Có 4 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển ứng dụng mobile, được chứng minh qua lịch sử làm việc ở các công ty lớn (VCCorp, KiotViet, Vega Fintech). Với đam mê tìm hiểu, nghiên cứu những kiến thức chuyên môn cần có của một lập trình viên mobile hiện nay như Swift, Objective C, Flutter, Kotlin,... Tiến mong muốn chia sẻ kinh nghiệm làm việc và truyền cảm hứng cho mọi người muốn theo đuổi con đường trở thành một nhà phát triển ứng dụng di động chuyên nghiệp trong tương lai.