ReactJS là gì: Tính năng nổi bật, cách hoạt động và Lifecycle

ReactJS là một thư viện JavaScript phổ biến và mạnh mẽ được sử dụng để xây dựng giao diện người dùng và tương tác, chủ yếu cho các ứng dụng một trang (SPA). Được phát triển bởi Facebook và đạt được những kỹ thuật kết xuất hiệu quả, và hỗ trợ tích cực cho người dùng. Bài viết sau sẽ giúp bạn nắm vững ReactJS là gì.

Đọc bài viết sau đây để được giải đáp chi tiết hơn về:

• Tổng quan về ReactJS bao gồm ReactJS là gì, điểm nổi bật và những ưu, nhược điểm
• Cách ReactJS hoạt động và được sử dụng như thế nào
• ReactJS có những điểm mạnh nào nổi bật hơn so với các thư viện Javascript khác
• Lifecycle của ReactJS
• Một số câu hỏi thường gặp về thư viện Javascript ReactJS

ReactJS là gì?

ReactJS là một thư viện JavaScript mã nguồn mở được dùng để xây dựng giao diện người dùng (UI) cho website. ReactJS là một thư viện dựa trên components, khai báo cho phép lập trình viên xây dựng UI component có thể tái sử dụng và tuân theo phương pháp Virtual DOM. Điều này giúp tối ưu hóa hiệu suất render bằng cách giảm thiểu các bản cập nhật DOM. 

ReactJS được phát triển và vận hành bởi Facebook, bằng cách triển khai DOM ảo, ReactJS đã giải quyết cải thiện vấn đề DOM chậm và trở nên phổ biến hơn. Bên cạnh đó, các phiên bản của ReactJS luôn được phát triển và cập nhật các tính năng mới phù hợp với xu hướng hiện nay.

Đọc thêm: Top 40 câu hỏi phỏng vấn ReactJS từ cơ bản đến nâng cao

Một số tính năng nổi bật của ReactJS

Kiến trúc Component-Based 

ReactJS cung cấp tính năng chia nhỏ UI thành các component nhỏ hơn và có tính độc lập. Mỗi components có trạng thái và thuộc tính (props) riêng biệt.

JSX (JavaScript Syntax Extension)

JSX là phần mở rộng cú pháp cho JavaScript cho phép lập trình viên viết mã giống HTML trong các tệp JavaScript của nó. Đồng thời, JSX làm cho components ReactJS dễ đọc và thu hút hơn. 

const name="GeekforGeeks";

const ele = <h1>Welcome to {name}</h1>;

Hoạt động của JSX (Nguồn ảnh: simplilearn.com)

Virtual DOM 

ReactJS duy trì một biểu diễn nhẹ (lightweight representation) của DOM thực tế trong bộ nhớ. Khi có thay đổi, ReactJS chỉ cập nhật hiệu quả của các phần cần thiết trong DOM. 

Virtual DOM của ReactJS (Nguồn ảnh: simplilearn.com)

Liên kết dữ liệu 1 chiều (One-way Data Binding)

Dữ liệu trong ReactJS chỉ chạy theo một hướng, tức là dữ liệu được truyền từ trên xuống dưới, từ thành phần lớn đến thành phần nhỏ. Các thuộc tính (props) trong components con không thể trả về dữ liệu cho components lớn hơn nó, nhưng nó có thể giao tiếp với components cha để sửa đổi các trạng thái theo đầu vào được cung cấp. 

Performance

ReactJS sử dụng DOM ảo và chỉ cập nhật các phần đã sửa đổi. Do đó, điều này làm cho DOM chạy nhanh hơn. DOM thực thi trong bộ nhớ để bạn có thể tạo components giúp DOM chạy nhanh hơn.

Components

ReactJS chia trang web thành nhiều component khác nhau, bởi vì chúng hoạt động dựa trên các components. Mỗi component là một phần của UI có logic và thiết kế riêng. Do đó, logic component được viết bằng JavaScript sẽ giúp khởi chạy dễ dàng, nhanh chóng và có thể tái sử dụng. 

Dữ liệu một trang (Single-Page Applications – SPA)

ReactJS được khuyến khích sử dụng trong việc tạo SPA, cho phép cập nhật nội dung mượt mà mà không cần tải lại trang. Tập trung vào các thành phần có thể tái sử dụng khiến nó trở nên thích hợp cho các ứng dụng thời gian thực. 

Props

Props là từ viết tắt của Properties trong ReactJS Props, cho phép người dùng truyền tham số hoặc dữ liệu cho component. Props giúp component trở nên năng động hơn và một thành phần chỉ đọc, không thể thay đổi. 

import React, { Component } from "react";
class Classprops extends Component {
  render() {
    return (
      <div>
        <h1>
          Hello {this.props.name} from {this.props.place}! Welcome to ITviec Blog
        </h1>
      </div>
    );
  }
}
export default Classprops;

Ưu và nhược điểm của thư viện Javascript ReactJS là gì?

Ưu điểm ReactJS

Một số ưu điểm nổi bật của ReactJS có thể kể đến như:

• Xây dựng DOM ảo tùy chỉnh, bởi vì DOM ảo JavaScript hoạt động nhanh hơn do  với DOM thông thường, điều này sẽ giúp nâng cao hiệu suất của ứng dụng.
• ReactJS tạo ra giao diện người dùng UI cho website hấp dẫn và ấn tượng.
• Thân thiện với công cụ tìm kiếm.
• Module và dữ liệu giúp quản lý ứng dụng lớn dễ dàng hơn bằng cách cải thiện khả năng đọc.
• Tích hợp nhiều kiến trúc khác nhau.
• Tối ưu và đơn giản hóa quy trình môi trường tập lệnh.
• Bảo trì dễ dàng và tăng cường đầu ra.
• Đảm bảo render nhanh hơn.
• Có thể sử dụng nhiều hệ thống khác nhau, trên cả máy khách (client-side) và máy chủ (server-side).

Nhược điểm ReactJS

Bên cạnh đó, ReactJS vẫn còn tồn tại một số nhược điểm như:

• Chỉ giải quyết góc và khoảng cách của ứng dụng. Do đó, bạn phải chọn các kỹ thuật bổ sung nếu muốn có bộ công cụ phát triển đầy đủ.
• Sử dụng tập lệnh nội tuyến và JSX có thể khiến một số lập trình viên cảm thấy không thoải mái hoặc phù hợp với nhu cầu. 

ReactJS hoạt động như thế nào?

ReactJS có thể cho phép truyền mã HTML với JavaScript với những lợi ích như:

• DOM là một cấu trúc cây biểu diễn tài liệu HTML, và JavaScript có thể tương tác với DOM để thay đổi nội dung và cấu trúc của trang web.
• ReactJS sử dụng một thuật toán diff hiệu quả để tìm ra những phần tử cần thay đổi và chỉ cập nhật những phần đó trên DOM thực tế, tránh việc cập nhật lại toàn bộ DOM.
• Khi có nhu cầu đọc và ghi vào DOM, JSX sẽ sử dụng DOM ảo của nó. Sau đó DOM ảo sẽ cố gắng tìm cách hiệu quả để cập nhật DOM của trình duyệt.

Trong ReactJS, bạn tạo ra các phần tử React bằng cách sử dụng các hàm JSX như <div>, <button>,… Các phần tử này không phải là DOM thực, mà là các đối tượng đơn giản được tạo ra dễ dàng.

ReactJS sử dụng một DOM ảo (Virtual DOM) để tối ưu quá trình cập nhật DOM thực. Khi bạn cập nhật một phần tử React, ReactJS sẽ so sánh phần tử mới với phần tử cũ trong DOM ảo, sau đó chỉ cập nhật những phần cần thiết trong DOM thực, nhờ tốc độ xử lý nhanh của JavaScript. 

Ngoài ra, mặc dù được tạo ra để sử dụng trong trình duyệt nhưng thiết kế của ReactJS sẽ khiến chúng có lợi khi sử dụng trên máy chủ Node.JS. 

Làm thế nào để sử dụng ReactJS?

Khác với các framework khác như Angular, ReactJS không áp dụng các quy tắc đối với quy ước mã hoặc quản lý tệp. Điều này có nghĩa bạn có thể tự do thiết lập các quy ước phù hợp với nhu cầu và triển khai ReactJS theo bất kỳ nào bạn thấy thích hợp. Với ReactJS, bạn có thể sử dụng linh hoạt nhiều hoặc ít quy ước tùy theo nhu cầu. 

Khi sử dụng ReactJS, bạn có thể tạo một nút duy nhất, một phần hoặc toàn bộ giao diện người dùng UI của ứng dụng. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tích hợp chúng vào một ứng dụng đã tồn tại và tăng một chút tương tác là đã có thể sử dụng một ứng dụng mạnh mẽ và hoàn chỉnh. 

Mặc dù ReactJS không bắt buộc phải tuân theo một quy ước mã cụ thể, nhưng việc sử dụng một quy ước nhất quán sẽ giúp cho code dễ đọc, dễ bảo trì hơn. Các quy ước phổ biến như Airbnb style guide hoặc StandardJS có thể được áp dụng. ReactJS không có một giải pháp quản lý state tích hợp sẵn. Để quản lý state cho các ứng dụng phức tạp, người ta thường sử dụng các thư viện như Redux hoặc Context API.

So sánh ReactJS và các thư viện Javascript khác

Khi so sánh ReactJS với các framework hoặc thư viện JavaScript phổ biến khác như Angular hoặc Vue.js thì tính linh hoạt sẽ là điểm nổi bật của framework ReactJS.

• Không giống như Angular hay Vue.js, chúng chỉ ra những cách cụ thể để giải quyết vấn đề thì ReactJS không có quan điểm nhất định. Điều này cho phép các lập trình viên có nhiều quyền tự do hơn trong việc lựa chọn cách xây dựng cấu trúc ứng dụng của họ.
• Khi nói về giao tiếp giữa máy khách (client-side) và máy chủ (server-side), cả Vue.js và ReactJS thường sử dụng Axios trong khi Angular cung cấp module client-side HTTP. 
• Một điểm khác biệt khác về kích thước khi xem xét các đối tác nhẹ như Preact, một giải pháp thay thế nhỏ hơn cung cấp chức năng tương tự như ReactJS. 

Tóm lại, ReactJS nổi bật hơn so với các framework và thư viện JavaScript khác nhờ vào tính linh hoạt nó mang lại. Giúp các lập trình viên xây dựng ứng dụng một trang (SPA) một cách dễ dàng hơn. 

Bảng tổng hợp về sự khác nhau giữa ReactJS với Angular và Vue.js:

Lifecycle ReactJS là gì?

Mỗi ReactJS components đều có vòng đời (lifecycle) riêng. Vòng đời của components có thể được hiểu là chuỗi các phương thức được gọi trong các giai đoạn khác nhau của mỗi components. ReactJS tự động gọi các phương thức này tại các thời điểm khác nhau trong vòng đời của component.

Hiểu các giai đoạn này sẽ giúp bạn quản lý trạng thái, thực hiện các tác dụng phụ và tối ưu hóa component một cách hiệu quả. 

Khởi tạo

Đây là giai đoạn mà components được xây dựng với các props và trạng thái mặc định đã cho. Điều này được thực hiện trong constructor của component class. 

Gắn kết (Mounting)

Ở giai đoạn này sẽ bao gồm một số phương thức cụ thể như:

• constructor: Phương thức giúp khởi tạo component và là nơi bạn thiết lập trạng thái ban đầu cùng liên kết trình xử lý dữ liệu. 
• render(): Phương thức này trả về trình biểu diễn JSX của component. Nó sẽ được gọi trong quá trình render ban đầu và các bản cập nhật tiếp theo.
• componentDidMount(): Sau khi component được chèn vào DOM, phương thức này sẽ được gọi. Được sử dụng cho các hiệu ứng như truy xuất dữ liệu (render) hay thiết lập bộ đếm thời gian. 

Cập nhật (Updating)

Bao gồm một số phương thức như:

• componentDidUpdate(prevProps, prevState): Được gọi sau khi component cập nhật, do có props hoặc trạng thái mới vừa được thay đổi. Đồng thời, xử lý các tác dụng phụ ở giai đoạn này. 
• shouldComponentUpdate(nextProps, nextState): Được sử dụng để xác định xem component có nên kết xuất lại hay không. Tối ưu hóa hiệu suất bằng cách tùy chỉnh phương thức này.
• render(): Phương thức này sẽ được gọi một lần nữa để phản ánh các thay đổi về trạng thái hoặc props trong quá trình cập nhật.

Unmounting

Ở giai đoạn này, bạn sẽ sử dụng phương thức componentWillUnmount(), được gọi ngay trước khi component bị xóa khỏi DOM. Được sử dụng để dọn dẹp các tài nguyên như trình lắng nghe dữ liệu hay bộ đếm thời gian). 

Câu hỏi thường gặp về ReactJS là gì

ReactJS có dễ học không?

Nhìn chung, ReactJS khá đơn giản và thân thiện đối với người mới bắt đầu. Thư viện sử dụng JavaScript và JSX để tạo các ứng dụng trang đơn (SPA) nên nếu bạn đã có nền tảng kiến thức về HTML, CSS và JavaScript thì bạn có thể dễ dàng khám phá nhiều hơn về ReactJS. 

Nên lựa chọn Angular hay ReactJS?

Nếu ứng dụng của bạn cần tích hợp chức năng phức tạp như ứng dụng động thì Angular sẽ vượt trội hơn. Ngược lại, ReactJS có thể được sử dụng trong nhiều ứng dụng, với cả các ứng dụng tiêu chuẩn và tập trung vào việc phát triển các thành phần UI. 

React và ReactJS có gì khác nhau?

ReactJS là một framework và React Native là toàn bộ framework nhưng cả hai đều hoạt động hài hòa vì framework tạo thành cốt lõi cho framework sau.

React Native sẽ giúp ứng dụng di động cảm giác “thực” (native) cũng như ReactJS sẽ lý tưởng hóa để xây dựng ứng dụng có hiệu quả và độ phức tạp cao hơn. 

ReactJS được dùng để làm gì?

Mục tiêu chính của ReactJS là lập trình giao diện người dùng (UI) giúp tăng tốc độ của chương trình. Nó sử dụng DOM ảo (JavaScript Object) để giúp tăng hiệu quả của ứng dụng. 

Tổng kết ReactJS là gì

Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích để giúp bạn hiểu hơn ReactJS là gì bao gồm kiến thức cơ bản về JSX, props, lifecycle cùng những điểm nổi bật của framework phổ biến trong việc tạo giao diện người dùng.

ReactJS sẽ là một framework góp phần giúp các lập trình viên Front-End có thể đạt được những thành tích nổi bật cũng như cơ hội thăng tiến trong tương lai.

Xem thêm: Front end Developer là gì: Làm gì, Lộ trình học tập và Công cụ làm việc