Lập trình Golang là việc viết các câu lệnh dưới dạng code phát triển sản phẩm, dựa trên các ưu điểm nổi bật của ngôn ngữ này về hiệu suất và hỗ trợ đồng thời. Cách tiếp cận lập trình trong Go giúp tối ưu hóa quy trình và nâng cao khả năng bảo trì sản phẩm nhờ cú pháp đơn giản và rõ ràng. Bài viết này sẽ gợi ý một lộ trình từng bước để làm quen với lập trình Golang để trở thành lập trình viên Golang chuyên nghiệp.
Đọc bài viết sau đây hiểu thêm về:
- Lập trình Golang là gì?
- Các bước để trở thành lập trình viên Golang
- Gợi ý 10 dự án cá nhân Golang để thực hành
Lập trình Golang là gì?
Lập trình Golang là sử dụng ngôn ngữ lập trình Go (còn được gọi là Golang) để phát triển sản phẩm công nghệ, đây là một ngôn ngữ lập trình biên dịch, có kiểu tĩnh, được thiết kế bởi Robert Griesemer, Rob Pike, và Ken Thompson tại Google. Golang có cú pháp tương tự như C, nhưng được cải thiện với các tính năng an toàn bộ nhớ, thu gom rác, kiểu cấu trúc, và đồng thời theo kiểu CSP (Communicating sequential processes, đây là một trong những dạng cấu trúc đồng thời phổ biến).
Một lập trình viên Golang có nhiệm vụ phát triển và bảo trì các ứng dụng hiệu quả, có khả năng mở rộng và ổn định sử dụng ngôn ngữ lập trình Go. Công việc của họ bao gồm tất cả mọi thứ từ tương tác cơ sở dữ liệu, logic phía máy chủ, đến xây dựng API, tất cả đều được xây dựng với tiêu chí trọng tâm là đồng thời và hiệu suất.
Các lập trình viên Golang đang được săn đón rất nhiều, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp đòi hỏi hiệu suất cao và hệ thống có khả năng mở rộng như tài chính, dịch vụ đám mây, và dịch vụ phía sau (backend services). Sự hiệu quả và đơn giản của ngôn ngữ này làm cho nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn để xây dựng kiến trúc microservices, công nghệ blockchain, và các ứng dụng dựa trên đám mây.
6 bước trở thành lập trình viên Golang
Học lập trình Golang cơ bản
Đầu tiên, bạn cần làm quen với những khái niệm cơ bản của Go bao gồm:
- Cú pháp cơ bản
- Các kiểu dữ liệu
- Cấu trúc điều khiển
- Các hàm trong Go.
- Hiểu mô hình đồng thời của Go, goroutines, và channels.
Bạn có thể đọc tài liệu chính thức của Go để có sự hiểu biết toàn diện về ngôn ngữ này. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết sau của ITviec để hiểu thêm về Golang:
Cài đặt môi trường lập trình Golang
Để bắt đầu lập trình Golang, hãy tải xuống và cài đặt phiên bản mới nhất của Go từ trang web chính thức go.dev. Sau đó bạn có thể chọn một IDE hoặc trình soạn thảo văn bản cho việc phát triển Go. Các lựa chọn phổ biến bao gồm Visual Studio Code, GoLand, và Atom.
Học các kiến thức Golang nâng cao
Goroutines, channels và các mẫu đồng thời
Khi tìm hiểu lập trình Golang nâng cao, bạn có thể đào sâu vào goroutines, channels, các mẫu đồng thời và hiểu cách viết mã đồng thời một cách hiệu quả:
- Goroutines là các hàm hoặc phương thức chạy đồng thời với các hàm hoặc phương thức khác, được quản lý bởi runtime của Go.
- Channels được sử dụng để truyền dữ liệu giữa các goroutines một cách đồng bộ (không bộ nhớ đệm) hoặc không đồng bộ (có bộ nhớ đệm).
- Các Mẫu Đồng Thời (Concurrency Patterns):
- Fan-In: Kết hợp dữ liệu từ nhiều goroutines vào một channel duy nhất.
- Fan-Out: Phân phối nhiệm vụ giữa nhiều goroutines để xử lý song song.
- Worker Pool: Quản lý một số lượng hạn chế các worker xử lý nhiệm vụ đồng thời.
- Select: Cho phép một goroutine đợi trên nhiều hoạt động khác, chặn cho đến khi một trong số chúng có thể chạy.
Kiểm thử
Lập trình Golang yêu cầu kiến thức về kiểm thử sử dụng gói testing, kỹ năng viết các bài kiểm thử đơn vị, kiểm thử tích hợp, và kiểm thử hiệu năng:
- Kiểm thử đơn vị (Unit Tests): kiểm tra tính năng của các phần cụ thể trong code (thường là các hàm hoặc phương thức) để đảm bảo chúng hoạt động như mong đợi.
- Kiểm thử tích hợp (Integration Tests): kiểm tra sự kết hợp của nhiều thành phần hoặc hệ thống để xác nhận các thành phần làm việc cùng nhau một cách chính xác.
- Kiểm thử hiệu năng (Benchmark Tests): Đo lường hiệu suất của các hàm và thành phần dưới các điều kiện khác nhau để đánh giá tốc độ và tài nguyên sử dụng.
Xử lý lỗi
Lập trình viên cũng cần hiểu các cơ chế và phương pháp tốt nhất trong xử lý lỗi của Go. Trong Go, câu lệnh defer được sử dụng để đảm bảo thực hiện một lời gọi hàm vào cuối quá trình thực thi của một hàm, thường được sử dụng cho mục đích dọn dẹp tài nguyên.
Học hệ sinh thái của Golang
Bước tiếp theo là tìm hiểu về các module Go để quản lý dependency, hiểu các công cụ như go mod và dep, các gói Go phổ biến cho các tác vụ như mạng, xác thực:
- Thư viện chuẩn của Go rất đa dạng và bao phủ nhiều nhu cầu lập trình từ xử lý dữ liệu, mật mã, giao thức mạng và internet, v.v.
- Go Modules: Ra mắt chính thức trong Go 1.11, Go Modules nay là phương thức chuẩn để quản lý phụ thuộc trong Go, thay thế các hệ thống cũ hơn như GOPATH bằng một hệ thống dựa trên module linh hoạt hơn.
- Công Cụ CLI của Go: Như go build, go run, go test, và go get giúp đơn giản hóa quy trình biên dịch, chạy thử, kiểm thử, và quản lý phụ thuộc.
- Gin: Một khung làm việc web hiệu năng cao được nhiều người ưa chuộng để xây dựng API do khả năng định tuyến và middleware hiệu quả.
- Echo: Một khung làm việc web Go hiệu năng cao, tối giản giúp đơn giản hóa việc xây dựng các ứng dụng web modular và bảo trì.
- Beego: Một khung làm việc “trọn gói” bao gồm ORM, caching, và logging, là một lựa chọn tốt cho phát triển nhanh.
Ngoài các kiến thức trên, bạn có thể tham khảo thêm một lộ trình học Golang khá chi tiết tại trang roadmap.sh.
Xây dựng dự án lập trình Golang cá nhân
Các dự án cá nhân trên CV sẽ giúp nhà tuyển dụng thấy rằng bạn đã có được kỹ năng, kinh nghiệm và thành tựu chuyên nghiệp phù hợp hoàn hảo với vị trí lập trình viên Golang.
Ngoài ra, các dự án là những ví dụ thực tế chứng minh khả năng của bạn có thể thực hiện các công việc được đề cập trong JD, đây có thể là cơ sở để bạn thoả thuận thu nhập khi ứng tuyển.
Ở phần sau của bài viết này, ITviec sẽ gợi ý chi tiết các ý tưởng cho dự án Golang cá nhân để bạn có thể bắt đầu thực hành.
Đóng góp cho các dự án lập trình Golang mã nguồn mở
Tham gia vào các cộng đồng và đóng góp vào các dự án Go mã nguồn mở trên GitHub là phương pháp để bạn cải thiện kỹ năng bằng cách học hỏi từ những lập trình viên dày dặn kinh nghiệm và nhận phản hồi về code của bạn.
Ví dụ các bước để tham gia và đóng góp cho các dự án Golang nguồn mở:
- Tìm dự án: Chọn một dự án mà bạn quan tâm và muốn đóng góp. Các dự án phổ biến có thể tìm thấy trên các trang như “Awesome Go“.
- Hiểu dự án: Đọc các tài liệu của dự án để hiểu rõ mục tiêu, kiến trúc và các yêu cầu phát triển. Tham gia vào các cuộc thảo luận và issues để hiểu rõ hơn về các nhu cầu của dự án.
- Fork và Clone: Fork dự án về tài khoản GitHub của bạn và clone bản fork đó về máy tính để bắt đầu làm việc.
- Làm việc trên code: Tạo một nhánh mới, thực hiện các thay đổi hoặc cải thiện bạn muốn. Đảm bảo viết code sạch và tuân theo style guide của dự án.
- Pull request: Sau khi hoàn thành, gửi một pull request đến repo gốc. Bao gồm mô tả chi tiết các thay đổi của bạn và bất kỳ thông tin nào khác mà người duyệt cần để hiểu về đóng góp của bạn.
- Chờ đánh giá: Đợi phản hồi từ các lập trình viên chính của dự án. Họ có thể yêu cầu bạn chỉnh sửa thêm trước khi hợp nhất các thay đổi của bạn vào dự án chính.
Gợi ý 10 dự án cá nhân dùng lập trình Golang
Tạo một dự án web
Tạo một máy chủ web đơn giản là một dự án để bắt đầu với lập trình web sử dụng Golang. Dự án này bao gồm việc thiết lập một máy chủ có thể xử lý các yêu cầu HTTP và phản hồi lại cho các client. Trong dự án này, bạn có thể học về định tuyến, xử lý các phương thức HTTP, phân tích các tham số truy vấn, và phục vụ các tập tin tĩnh.
Bạn có thể bắt đầu bằng cách sử dụng gói “net/http” có sẵn trong Golang, nó cung cấp một khung công tác vững chắc để xây dựng máy chủ HTTP. Sau khi bạn đã thiết lập máy chủ của mình, bạn có thể thêm các điểm cuối để xử lý các yêu cầu khác nhau, như GET, POST, PUT và DELETE.
Xây dựng hệ thống quản lý sách bằng YSQL
Hệ thống Quản lý Sách là một dự án giúp người dùng quản lý bộ sưu tập sách của họ một cách hiệu quả. Hệ thống được xây dựng sử dụng cơ sở dữ liệu YSQL, cung cấp một kho dữ liệu có hiệu suất cao, khả năng mở rộng và chịu lỗi tốt.
Ứng dụng cho phép người dùng thêm, chỉnh sửa, xóa và tìm kiếm sách trong bộ sưu tập của họ. Nó cũng cung cấp các tính năng như xác thực người dùng, vai trò người dùng và kiểm soát truy cập để đảm bảo hệ thống được an toàn.
Dự án được xây dựng sử dụng Golang và cơ sở dữ liệu YSQL, làm cho nó hiệu quả và dễ bảo trì. Tổng thể, Hệ thống Quản lý Sách là một dự án tốt cho bất kỳ ai muốn tìm hiểu thêm về việc xây dựng các ứng dụng có sử dụng cơ sở dữ liệu mở rộng với Golang.
Tạo một slackbot cho việc tải tệp
Đây là một dự án sử dụng Golang cho phép người dùng tải tệp lên một kênh Slack thông qua một Slackbot. Slackbot sử dụng API của Slack để truy cập vào kênh và tải các tệp lên. Dự án bao gồm việc tạo một ứng dụng Slackbot mới và thiết lập các quyền hạn cho nó.
Dự án cũng đòi hỏi phải tạo một máy chủ xử lý việc tải tệp lên và tích hợp nó với Slackbot. Dự án này có thể hữu ích cho các nhóm thường xuyên chia sẻ tệp trong các kênh Slack, vì nó cung cấp một cách nhanh chóng và dễ dàng để làm điều đó mà không cần phải rời khỏi giao diện Slack. Bằng cách tận dụng dự án này, bạn sẽ có thể học hỏi thêm về Golang và cách nó có thể làm việc với các IDE khác.
Xây dựng một AWS Lambda
Bạn sẽ đồng thời học về AWS Lambda thông qua dự án này. Đây là một dự án nhằm mục đích học cách tạo và triển khai các hàm không máy chủ sử dụng AWS Lambda. AWS Lambda là một dịch vụ cho phép bạn chạy mã mà không cần cấu hình hoặc quản lý máy chủ.
Trong dự án này, bạn sẽ học cách tạo một hàm AWS Lambda đơn giản sử dụng AWS Management Console, cấu hình các trigger của nó, và kiểm tra chức năng của nó. Bạn cũng sẽ học cách đóng gói và triển khai hàm AWS Lambda của mình sử dụng AWS CLI, và cách giám sát và khắc phục sự cố các hàm của bạn sử dụng AWS CloudWatch Logs. ITviec cũng có những bài viết về AWS bạn có thể xem qua ở đây.
Tạo một HRMS Fiber
Đây là một dự án bao gồm việc phát triển một Hệ thống Quản lý Nhân sự (HRMS) sử dụng khung công tác Fiber của Golang. Hệ thống này nhằm mục đích đơn giản hóa các nhiệm vụ hành chính của bộ phận nhân sự bằng cách tự động hóa các quá trình như quản lý dữ liệu nhân viên, theo dõi thời gian làm việc, quản lý nghỉ phép, đánh giá hiệu suất, và xử lý tiền lương.
HRMS Fiber cung cấp một giao diện web cho nhân viên để truy cập thông tin của họ và gửi yêu cầu, trong khi các quản lý có thể sử dụng nó để theo dõi hiệu suất nhân viên và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác. Dự án đòi hỏi chuyên môn về Golang, khung Fiber, quản lý cơ sở dữ liệu, và phát triển web để tạo ra một hệ thống HRMS Fiber thân thiện với người dùng.
Xây dựng một bot trí tuệ nhân tạo
Xây dựng một bot trí tuệ nhân tạo là một dự án thú vị khác liên quan đến việc tích hợp công nghệ học máy và xử lý ngôn ngữ tự nhiên để tạo ra một bot có khả năng hiểu và phản hồi các truy vấn của người dùng.
Trong dự án này, bạn có thể sử dụng Golang để xây dựng một bot có thể thực hiện các nhiệm vụ như trả lời câu hỏi, đặt lịch hẹn, hoặc cung cấp các khuyến nghị cá nhân hóa. Để đạt được điều này, bạn sẽ cần sử dụng các thư viện học máy như TensorFlow hoặc PyTorch để huấn luyện bot của bạn trên các tập dữ liệu lớn, và các thư viện xử lý ngôn ngữ tự nhiên như NLTK hoặc SpaCy để hiểu và xử lý các truy vấn của người dùng.
Đến cuối dự án, bạn sẽ có được kinh nghiệm trong việc xây dựng một bot được hỗ trợ bởi AI và học cách tích hợp các công nghệ khác nhau để tạo ra một hệ thống chức năng và phản hồi nhanh.
Tạo một CRUD API
Tạo một CRUD (Create, Read, Update, Delete) API là một dự án phổ biến đối với các lập trình viên backend. Trong dự án này, bạn sẽ xây dựng một API RESTful sử dụng Golang có thể thực hiện tất cả các thao tác CRUD trên một cơ sở dữ liệu. Bạn cũng sẽ triển khai xác thực cơ bản và xác thực dữ liệu đầu vào của người dùng để đảm bảo dữ liệu lưu trữ là hợp lệ.
API này có thể được sử dụng để tương tác với bất kỳ ứng dụng frontend hoặc ứng dụng di động nào. Với dự án này, bạn sẽ có kinh nghiệm thực tế trong việc xây dựng một API từ đầu sử dụng Golang, một ngôn ngữ lập trình phổ biến để xây dựng các hệ thống backend robust và có khả năng mở rộng. Việc tạo một CRUD API sử dụng kỹ năng Golang của bạn sẽ giúp bạn nổi bật và gây ấn tượng với các nhà phỏng vấn của bạn.
Xây dựng một slackbot để tính tuổi
Xây dựng một Slackbot để tính tuổi là một dự án thú vị và hấp dẫn có thể được triển khai sử dụng Golang. Slackbot này có thể được sử dụng để tính tuổi theo năm, tháng và ngày dựa trên ngày sinh do người dùng cung cấp.
Bot có thể nhận đầu vào ở nhiều định dạng khác nhau như văn bản, bộ chọn ngày, v.v., làm cho việc sử dụng tiện lợi cho người dùng. Gói thời gian có sẵn trong Golang có thể được sử dụng để xử lý các tính toán liên quan đến ngày và giờ, và Slackbot có thể được tích hợp với nhiều API để cung cấp thêm chức năng.
Dự án này có thể là cơ hội tuyệt vời để học Golang, API và phát triển Slackbot. Dự án này khá giống với một dự án đã nêu trước đó trong danh sách này. Sự khác biệt duy nhất là trong trường hợp này, bạn cũng sẽ sử dụng Slackbot để tính tuổi.
Tạo công cụ xác minh email
Tạo một công cụ xác minh email bằng Golang là một dự án hữu ích có thể giúp các doanh nghiệp duy trì danh sách email sạch sẽ. Công cụ có thể được sử dụng để xác minh cú pháp và tên miền của địa chỉ email, cũng như kiểm tra xem địa chỉ email có hoạt động và có thể nhận tin nhắn hay không.
Dự án có thể được xây dựng sử dụng gói net/smtp và net của Golang, và có thể được mở rộng để làm việc với các nhà cung cấp email và API khác nhau. Với một công cụ xác minh email, các doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro gửi email đến các địa chỉ email không hoạt động hoặc không hợp lệ, cuối cùng cải thiện khả năng giao hàng và các chỉ số tương tác của email.
Tạo một CRM Fiber
Việc tạo một hệ thống CRM (Customer Relationship Management) sử dụng Golang là một dự án tuyệt vời có thể giúp các doanh nghiệp quản lý dữ liệu khách hàng một cách tốt hơn. Dự án bao gồm thiết kế và phát triển một hệ thống có khả năng mở rộng, an toàn và hiệu quả, có thể xử lý lượng lớn dữ liệu khách hàng. Một số tính năng chính của hệ thống CRM này bao gồm quản lý tiềm năng, quản lý liên hệ, theo dõi cơ hội và báo cáo.
Với hiệu suất nhanh của Golang và các tính năng đồng thời có sẵn, dự án này có thể xử lý lưu lượng truy cập cao và nhu cầu xử lý dữ liệu của một hệ thống CRM hiện đại. Thêm vào đó, việc sử dụng khung web Fiber có thể cung cấp một giao diện trực quan và dễ sử dụng cho người dùng để tương tác với hệ thống. Tổng thể, việc xây dựng một hệ thống CRM sử dụng Golang và Fiber có thể là một dự án thách thức và bổ ích cho bất kỳ lập trình viên nào.
Câu hỏi thường gặp về lập trình Golang
Làm thế nào để cấu trúc một chương trình Golang?
Các chương trình Go được tổ chức thành các gói. Một gói là bộ sưu tập các tệp nguồn trong cùng một thư mục được biên dịch cùng nhau. Các hàm, kiểu, biến, và hằng số được định nghĩa trong một tệp nguồn được hiển thị với tất cả các tệp nguồn khác trong cùng một gói. Một kho chứa bao gồm một hoặc nhiều mô-đun.
Có thể xây dựng trò chơi với Golang không?
Hiệu năng của Golang có thể ứng dụng rất tốt cho phát triển game. Các trò chơi cũng có thể được phát triển sử dụng ngôn ngữ lập trình Go giống như sử dụng C, C++, và Unity.
Lập trình Golang có phù hợp cho các dự án lớn không?
Golang là một trong những lựa chọn hàng đầu để đáp ứng nhu cầu của việc phát triển ứng dụng ngày nay. Một mặt, nó đòi hỏi phải đảm bảo hiệu suất cao của các hệ thống, và mặt khác, làm cho việc phát triển của chúng nhanh chóng và dễ quản lý hơn, đặc biệt là đối với các dự án quy mô lớn.
Kết luận
Để trở thành một lập trình viên Golang, việc áp dụng một lộ trình bài bản từ cơ bản đến nâng cao là rất quan trọng. Bắt đầu bằng việc hiểu biết về những nguyên tắc cơ bản, thiết lập môi trường phát triển, thực hành qua các dự án cụ thể, và đóng góp cho nguồn mở sẽ nâng cao kỹ năng của bạn đáng kể. Mỗi bước trong lộ trình này không chỉ củng cố hiểu biết về Go và hệ sinh thái của nó mà còn chuẩn bị cho bạn kỹ năng để xử lý các vấn đề thực tế.
10 dự án Golang được liệt kê đã cung cấp một khung thực hành hữu ích cho người mới bắt đầu để nâng cao kỹ năng lập trình Go một cách hiệu quả. Từ xây dựng API đơn giản đến tích hợp các dịch vụ phức tạp như AWS Lambda và Slack bots, mỗi dự án được thiết kế để thử thách bạn trong các lĩnh vực khác nhau của phát triển phần mềm. Những dự án này không chỉ giúp bạn hiểu sâu hơn về Go mà còn chuẩn bị cho bạn các tình huống phát triển phần mềm thực tế. Chúc bạn thành công trở thành một lập trình viên Golang.