Flask là gì: Ứng dụng của Flask trong lập trình Python hiện đại

Dù chỉ là một micro framework với thiết kế tối giản, nhưng Flask vẫn đủ mạnh để đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ hệ thống có lượng người dùng lớn như Samsung, Netflix, Pinterest, Zalo, Reddit, AirBnB,… Nếu bạn đang tìm hiểu về Flask là gì và quyết định có nên “đầu tư” vào Flask hay không thì đây chính là bài viết dành cho bạn.

Đọc bài viết để hiểu rõ hơn:

  • Flask là gì? Ý nghĩa “micro” trong Flask
  • Ưu và nhược điểm của Flask
  • Flask thường được sử dụng như thế nào khi phát triển các ứng dụng?
  • Điểm khác biệt giữa Flask với các framework Python khác
  • Tổng hợp nguồn tài liệu học Flask hữu ích

Flask là gì? Vì sao Flask được gọi là “micro framework”?

Flask là gì?

Flask là web framework được viết dựa trên ngôn ngữ lập trình Python. Nó cung cấp khả năng xử lý yêu cầu từ người dùng, tạo nội dung động, tương tác với cơ sở dữ liệu, cung cấp API và trực quan hóa dữ liệu.

Nhờ cấu trúc gọn nhẹ và linh hoạt, Flask đặc biệt phù hợp trong các dự án xây dựng giao diện web đơn giản, trình bày kết quả phân tích dữ liệu sinh động, dễ hiểu, cũng như sử dụng cho mục đích giáo dục.

Lịch sử phát triển của Flask

Flask phát hành lần đầu vào năm 2010, được phát triển bởi Armin Ronacher, người đứng đầu Pocco – một cộng đồng quốc tế gồm những người đam mê Python. Framework này được xây dựng dựa trên hai thành phần chính: Werkzeug WSGI (Web Server Gateway Interface) toolkit và Jinja2, đều là các dự án của nhóm Pocco.

  • Werkzeug là một bộ công cụ hỗ trợ triển khai WSGI, dùng để gửi yêu cầu (request) và xử lý phản hồi (response) trong ứng dụng web.
  • Jinja2 là một công cụ tạo template cho phép kết hợp dữ liệu với giao diện để tạo ra các trang web động.

Vì sao Flask được gọi là “micro framework”?

Flask được gọi là một micro framework vì nó được thiết kế tối giản, không đi kèm nhiều tính năng sẵn có như các framework lớn khác như Django. “Micro” ở đây có nghĩa là đơn giản, nhẹ, linh hoạt và mở rộng theo nhu cầu. Thay vì đi kèm với một cấu trúc cố định hay áp đặt cách tổ chức dự án, Flask trao quyền cho lập trình viên tự quyết định cách tổ chức và mở rộng ứng dụng của mình.

Ưu điểm và nhược điểm của Flask là gì?

Ưu điểm của Flask

  • Dễ mở rộng

Là một micro framework, Flask có cấu trúc nhỏ gọn và linh hoạt, rất phù hợp để phát triển nhanh các ứng dụng web từ quy mô nhỏ đến lớn. Tính đơn giản và ít phụ thuộc còn giúp Flask hoạt động ổn định, dễ bảo trì và thích nghi tốt với các thay đổi trong quá trình phát triển.

  • Tính linh hoạt cao

Như một nguyên lý trong Zen of Python: “Simple is better than complex”, Flask cho phép điều chỉnh cấu trúc, thay đổi hướng phát triển hoặc tích hợp thêm các thành phần mới mà không làm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống. So với các framework lớn như Django, Flask mang đến sự tự do và linh hoạt vượt trội, đặc biệt hữu ích trong các dự án cần cấu hình tùy biến cao.

  • Dễ tiếp cận và sử dụng

Flask có cú pháp rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với cả người mới bắt đầu và các lập trình viên có kinh nghiệm. Cấu trúc đơn giản của Flask giúp các nhà phát triển nhanh chóng nắm bắt, triển khai và kiểm soát mã nguồn mà không bị ràng buộc bởi quá nhiều nguyên tắc hay cấu hình phức tạp. Khi thời gian tìm hiểu framework mới được rút ngắn đáng kể, các lập trình viên có thể nhanh chóng thích nghi, triển khai và bắt đầu dự án hiệu quả hơn.

  • Nhẹ và tối giản

Flask không đi kèm nhiều tính năng tích hợp sẵn mà được thiết kế đơn giản, linh động và có khả năng tùy chỉnh cao. Flask cũng hỗ trợ lập trình mô-đun, cho phép chia ứng dụng thành nhiều phần riêng biệt có thể hoán đổi và tái sử dụng một cách linh hoạt. 

  • Tài liệu rõ ràng, đầy đủ

Trang tài liệu Flask cung cấp đầy đủ ví dụ (bao gồm code samples), hướng dẫn từng bước và các bài thực hành. Nhờ đó, các lập trình viên có thể nhanh chóng học và tận dụng được hết các tính năng của framework này.

Đọc thêm: Học Python online dễ dàng với 15+ nguồn tài liệu và thực hành

Nhược điểm của Flask

  • Thiếu công cụ tích hợp sẵn

Là một microframework tối giản, Flask không tích hợp sẵn nhiều tính năng, buộc lập trình viên phải tự tích hợp thêm các thư viện bên thứ ba và extensions (tiện ích mở rộng) theo nhu cầu. Tuy nhiên, nếu thêm quá nhiều extensions có thể dẫn đến dependency bloat, làm tăng overhead runtime và ảnh hưởng đến hiệu suất.

  • Khó bảo trì khi ứng dụng mở rộng

Vì Flask không áp đặt cấu trúc dự án cố định, mỗi lập trình viên có thể tổ chức mã theo cách riêng, dẫn đến sự thiếu nhất quán. Điều này gây trở ngại cho các lập trình viên mới tham gia dự án ở giai đoạn sau vì sẽ mất nhiều thời gian để hiểu được kiến trúc và luồng xử lý của ứng dụng.

  • Chi phí bảo trì tiềm ẩn

Chính sự linh hoạt của Flask trong việc tích hợp với nhiều thư viện bên ngoài cũng là con dao hai lưỡi. Khi các thành phần này lỗi thời, ngừng hỗ trợ, việc  duy trì khả năng tương thích đòi hỏi phải phân bổ nhiều resource để cập nhật, chuyển đổi hoặc tái cấu trúc.

Những trường hợp sử dụng phổ biến của Flask

  • Phát triển ứng dụng web

Flask có thể được dùng để xây dựng nhiều loại website khác nhau như blog cá nhân, cửa hàng trực tuyến, mạng xã hội và các ứng dụng quản lý.

  • Xây dựng API

Flask hỗ trợ tốt việc phát triển RESTful API giúp các hệ thống phần mềm khác nhau dễ dàng kết nối và trao đổi dữ liệu. 

  • Xây dựng microservices

Flask rất phù hợp cho mô hình microservices. Mỗi dịch vụ đảm nhiệm một chức năng riêng và có thể phát triển, triển khai riêng biệt.

  • Tạo Webhooks

Flask giúp tạo các webhook để nhận và xử lý sự kiện tự động từ các dịch vụ bên ngoài (như thanh toán, gửi email, thông báo).

  • Xây dựng dashboard

Flask thường được kết hợp với thư viện trực quan hóa dữ liệu để xây dựng các dashboard thời gian thực giúp người dùng theo dõi dữ liệu, phân tích và đưa ra quyết định.

  • Sử dụng cho mục đích giáo dục

Flask thường được giảng dạy trong các khóa học lập trình web vì cú pháp đơn giản, rõ ràng, dễ tiếp cận, giúp học sinh, sinh viên hiểu rõ nguyên lý hoạt động của một website từ backend đến frontend.

  • Website nhỏ đến trung bình

Với các website không yêu cầu hệ thống phức tạp, Flask là một lựa chọn nhẹ nhưng vẫn mạnh mẽ, cho phép phát triển nhanh và dễ dàng bảo trì.

Điểm khác nhau giữa Flask so với các framework Python khác

So sánh Flask với Django

Tiêu chí so sánhFlaskDjango
Phân loạiMicro-framework (nhẹ, yêu cầu cấu hình tối thiểu)Framework đầy đủ (tích hợp sẵn nhiều thành phần)
Tính linh hoạtRất linh hoạt, dễ tuỳ chỉnh theo nhu cầu dự ánÍt linh hoạt hơn nhưng đi kèm nhiều công cụ hỗ trợ
Tốc độ phát triểnPhát triển nhanh với dự án nhỏ, có thể chậm với dự án lớn do thiếu tính năng tích hợp sẵnPhát triển nhanh với dự án lớn nhờ nhiều công cụ và tính năng được tích hợp sẵn
Mức độ tiếp cậnDễ tiếp cận, phù hợp cho người mới bắt đầuCần nhiều thời gian để làm quen do có nhiều tính năng tích hợp
Trường hợp sử dụngPhù hợp với các ứng dụng vừa và nhỏPhù hợp với các ứng dụng lớn, phức tạp
Cấu trúc dự ánĐơn giản (do người dùng định nghĩa)Cấu trúc rõ ràng, được tổ chức sẵn theo tiêu chuẩn của framework
Tính năng tích hợpTối thiểu, yêu cầu thư viện của bên thứ baTích hợp sẵn các tính năng như ORM, admin panel, user authentication…
Khả năng mở rộngCó thể mở rộng nhưng đòi hỏi cấu hình và xử lý thủ công nhiều hơnKhả năng mở rộng cao với các công cụ tích hợp
Hỗ trợ ORMTuỳ chọn (Flask-SQLALchemy để hỗ trợ cơ sở dữ liệu)Tích hợp sẵn Django ORM)
Công cụ mẫuJinja2Django Template Language
Tính năng bảo mậtTự triển khai các biện pháp bảo mật cần thiếtCung cấp sẵn các tính năng bảo mật như CSRF, protection, authentication,…
Đường dẫn URL (Routing)Định nghĩa thủ công, linh hoạt trong cách tuỳ chỉnhTự động ánh xạ URL dựa trên các mẫu (pattern)

So sánh Flask và FastAPI

Tiêu chíFlaskFastAPI
Hiệu suấtỔn định với các ứng dụng nhỏ, vừa; chậm với ứng dụng phức tạpNhanh hơn và tốt hơn Flask
Trường hợp sử dụngỨng dụng web, REST APIAPI (hiệu suất cao)
Xác thực dữ liệuKhông hỗ trợ tích hợp sẵn, cần thư viện bên ngoàiHỗ trợ xác thực dữ liệu tích hợp
Hiển thị thông báo lỗiHiển thị dưới dạng HTML, cần tuỳ biến để trả về JSON.Hiển thị ở định dạng JSON
Hỗ trợ tài liệuKhông tích hợp sẵnTự động tạo API tài liệu (Swagger UI, ReDoc…)
Xử lý bất đồng bộHỗ trợ async/await (từ v2.0), nhưng không hoàn toàn async (WSGI)Hỗ trợ bất đồng bộ tích hợp sẵn với cú pháp async/await
Cộng đồngLớn, lâu đời, nhiều tài nguyênCộng đồng nhỏ hơn Flask nhưng đang phát triển

Tổng hợp nguồn tài liệu học Flask hữu ích

Các khóa học Flask trực tuyến

Udemy

Có nhiều khóa học phổ biến về Flask, dạy từ cơ bản đến xây dựng API, đăng nhập, ORM,… Bạn có thể tham khảo các khóa học phổ biến như: 

Coursera & edX

Tổng hợp các khóa học được giảng dạy bởi các trường đại học lớn như University of Michigan, Harvard,… cung cấp lộ trình bài bản, có chứng chỉ. Một số khóa học nổi bật như: 

Codecademy

Khóa học Flask trên Codecademy có tính tương tác cao, giúp bạn vừa học vừa thực hành ngay trong quá trình học. Với Codecademy, bạn dễ dàng chọn khóa học theo từng chủ đề như:

Diễn đàn và cộng đồng trực tuyến

Với Flask, bạn có rất nhiều cộng đồng trực tuyến hỗ trợ như Stack Overflow (tag flask), Reddit: r/flask, Discord Flask Community hay GitHub với nhiều repo mẫu có thể học theo như pallets/flask, MiguelGrinberg/microblog.

Sách hướng dẫn

Các câu hỏi thường gặp về Flask là gì

Flask có phải là framework duy nhất cho Python không? 

Flask không phải framework duy nhất dành cho Python. Python có nhiều framework phục vụ cho các mục đích khác nhau như Django, FastAPI, Tornado, Pyramid,…

Đọc thêm: Python backend: Top 6 framework Python Backend phổ biến nhất

Flask có hỗ trợ asynchronous (async/await) không?

Flask có hỗ trợ asynchronous (async/await) từ phiên bản 2.0 trở lên nhưng không hoàn toàn bất đồng bộ như FastAPI. Các middleware, extension và phần lớn hệ sinh thái vẫn dùng kiểu đồng bộ. 

Làm thế nào để học Flask hiệu quả?

Để học Flask hiệu quả, trước tiên bạn cần nắm vững ngôn ngữ Python (biến, hàm, class,…), HTML và CSS để xây dựng giao diện web cơ bản và biết cách kết nối, truy vấn cơ sở dữ liệu, SQL.

Trong thời gian học tập, bạn có thể tận dụng nhiều nguồn tài nguyên như tài liệu chính thức của Flask, tutorial trên Youtube, Github và Blog chuyên sâu (Real Python, Miguel Grinberg,…).

Bạn cũng cần kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Bạn có thể tự làm project thật (blog, hệ thống đăng nhập, Rest API,…), sửa lỗi và deploy app. Ngoài ra, việc đọc code từ  cộng đồng để tham khảo cách tư duy, sau đó luyện viết lại theo cách của mình cũng là một phương pháp học hỏi hiệu quả, giúp bạn tiến bộ nhanh chóng.

Tổng kết Flask

Flask là một công cụ “micro” nhưng mạnh mẽ, rất phù hợp cho người mới bắt đầu. Dù bạn muốn xây dựng một ứng dụng web đơn giản, tạo API hay thử nghiệm ý tưởng nhanh chóng, Flask đều có thể đáp ứng hiệu quả. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Flask là gì và có định hướng cụ thể để bắt đầu hành trình học và phát triển ứng dụng với framework linh hoạt này.

TÁC GIẢ
Linh Trao
Linh Trao

Content Writer

Bắt đầu từ lúc còn là Sinh viên Báo chí - Truyền thông đến nay, Linh đã tích lũy hơn 8 năm kinh nghiệm trong chuyên môn viết lách. Với phương châm “chọn lọc đi kèm hiệu quả”, mỗi bài viết trên ITviec Linh đều đã “tối giản hóa” để người đọc dù là người mới bắt đầu hay IT có nhiều năm kinh nghiệm đều dễ tiếp cận, dễ hiểu và nhớ lâu. Linh chuyên sản xuất các bài viết thuộc chủ đề Front-End như CSS, TypeScript, JavaScript.